Gletsjers in de Himalaya verdwijnen in een rotvaart

De gletsjers in de Himalaya slinken steeds sneller en kunnen al tegen het einde van deze eeuw voor 80 procent verdwenen zijn. Daarmee komt de watervoorziening voor 2 miljard mensen in gevaar, waarschuwt een nieuw rapport.

Tussen 2011 en 2020 zijn de gletsjers in de Hindu Kush Himalaya maar liefst 65 procent sneller verdwenen dan in het decennium daarvoor, blijkt uit het rapport Water, Ice, Society, and Ecosystems in the Hindu Kush Himalaya. Het is gepubliceerd door het International Centre for Integrated Mountain Development (Icimod) in Kathmandu, Nepal, dat acht landen in de regio vertegenwoordigt.

Als de menselijke uitstoot van broeikasgassen doorgaat, zullen ze tegen het einde van deze eeuw maar liefst 80 procent van hun huidige volume verliezen. Daarnaast kan de sneeuwbedekking met een kwart afnemen, waardoor de zoetwatervoorraad voor grote rivieren aanzienlijk zal afnemen.

Aardverschuivingen

Daardoor zal de beschikbaarheid van water uit de gletsjers naar verwachting rond het midden van de eeuw zijn piek bereiken. Uit het onderzoek blijkt verder dat de omvang van de permafrost afneemt, wat leidt tot een toename van aardverschuivingen. Dat vormt op zijn beurt dan weer een bedreiging voor de hooggelegen infrastructuur.

‘Dit rapport laat zien dat het Hindu Kush Himalayagebied bijzonder kwetsbaar is voor de gevolgen van de klimaatverandering.’

De Hindu Kush Himalaya is een bergachtig gebied dat zich 3500 kilometer uitstrekt van Afghanistan tot Myanmar. Het bevat de hoogste bergketens ter wereld en de grootste hoeveelheid ijs op aarde buiten de poolgebieden. Het water dat uit deze bergen stroomt, voedt grote rivieren zoals de Brahmaputra, Ganges, Indus, Irrawaddy, Mekong, Yangtse en Gele Rivier.

Buffer verdwijnt

Het rapport benadrukt dan ook het belang van de gletsjers in de Hindu Kush Himalaya. Ongeveer twee miljard mensen in Azië zijn afhankelijk zijn van het water dat is opgeslagen in deze gletsjers en sneeuw.

Naarmate er meer sneeuw op de top ligt, wordt het voor tientallen jaren en eeuwen opgeslagen als ijs. In droge maanden komt dat in mondjesmaat weer vrij als smeltwater. De gletsjers fungeren dus als een buffer in de hydrologische cyclus. Als ze verdwijnen, wordt er geen sneeuw meer opgeslagen en smelt die grotendeels op het einde van de winter, met meer overstromingen en minder smeltwater tijdens droge periodes tot gevolg.

Het verlies van deze cryosfeer - een plek waar alleen water is in de vorm van sneeuw of vast ijs - zou ‘immense gevolgen hebben die te groot zijn om te bevatten’, aldus het rapport.

‘Dit rapport laat zien dat het Hindu Kush Himalayagebied bijzonder kwetsbaar is voor de gevolgen van de klimaatverandering. We moeten nu handelen om deze regio en haar bevolking te beschermen’, zegt Saleem ul Huq, directeur van het Internationaal Centrum voor Klimaatverandering en Ontwikkeling in Bangladesh en lid van de adviesraad voor COP28 bij de lancering van het rapport.

Het rapport benadrukt dat er weliswaar nog tijd is om dit cruciale gebied te redden, maar dat daarvoor onmiddellijke en aanzienlijke emissiereducties nodig zijn.