Alan Winde: 'Op het platteland in Zuid-Afrika heerst een volatiele situatie'

Wat is de rol voor de wijnindustrie in de West-Kaap?

Winde: Die is cruciaal, wijn is een deel van ons merk. De industrie is een grote speler; op het platteland speelt ze een enorm grote rol.

Sinds de afgelopen verkiezingen in mei 2014 zijn alle economische verantwoordelijkheden eindelijk samengebracht en ben ik ook verantwoordelijk voor toerisme.

Dit is belangrijk want toerisme kan een grote rol spelen voor kleinere boerderijen, die momenteel enorm veel druk ervaren van de grote spelers in de agro-industrie. Het is moeilijk om mensen, nadat ze via landherverdeling grond hebben bemachtigd, te overtuigen zich op landbouw te gooien in zo’n klimaat.

Landherverdeling is dan ook één van m’n kernpunten, al hoort het eigenlijk niet thuis bij het provinciale bestuur: het is een nationale bevoegdheid. Maar als ik dit probleem niet eerst aanpak, kan ik niks anders doen. Twintig jaar na de start van het herverdelingsproces hebben we nog niet genoeg bereikt. In totaal zou al zo’n tachtig miljard randOngeveer €5,9 miljard. aan landhervorming zijn uitgegeven, maar waar zijn de resultaten?

Heerst er veel spanning tussen de ANC op nationaal niveau en de DA hier in de provincie?

Winde: Ja en dit is de reden voor de spanningen op het platteland in de provincie de afgelopen twee jaar. Onlangs hield ik een landhervormingstop waar alle spelers aanwezig waren. Het ANC moet dit als een bedreiging gezien hebben. ‘We kunnen hen niet zoveel succes gunnen.’

De vakbonden roepen dus nu op tot protest van landarbeiders; de problemen die worden aangehaald zijn gelijkaardig over heel de provincie, dat is geen toeval. Ik denk dat we het op onze boerderijen veel beter doen dan velen denken. Van alle landen in de wereld zijn we de enige die de oorsprong van een wijnfles kan traceren tot de wijngaard.

‘Op dit moment zijn kleine vakbonden aan het proberen om landarbeiders aan te zetten tot geweld.’

Wat is uw mening over het nummer van hiphopcollectief Dookoom dat een hele commotie veroorzaakte en zelfs resulteerde in een klacht voor hate speech?

Winde: Ik heb me buiten heel die discussie gehouden, hate speech is hate speech…

Kwalificeert het nummer volgens u dan als hate speech?

Winde: (zucht) Dat weet ik niet. Kijk, we zitten momenteel op het platteland in Zuid-Afrika met een volatiele situatie omdat bepaalde groepen de stakingen weer op gang willen trekken. Zo krijg je twee kampen die zich radicaal afzetten tegen elkaar. Men houdt zich beter bezig met concrete disputen en luistert naar wat de landarbeiders zelf te zeggen hebben.

Maar neen, men begint liedjes te schrijven. Ons land heeft een geschiedenis wanneer het om liedjes gaat. Julius MalemaVoormalig leider van de ANC Youth League en momenteel leider van de Economic Freedom Fighters partij. zong enkele jaren geleden ‘kill the boer’ en ook dat verhitte de gemoeden en resulteerde in een veroordeling.

Op dit moment zijn kleine vakbonden aan het proberen om landarbeiders aan te zetten tot geweld: ze willen de stakingen opnieuw op gang trekken. Ik probeer dit tegen te gaan, maar doe dat niet op de voorpagina van de krant. Het draait voor individuen die de gemoederen doen verhitten om hun politieke doelen.

Schaalvergroting en mechanisatie

‘De stakingen zorgen dat er jobs verloren gaan.’

U moet toch toegeven dat veel landarbeiders onheus behandeld worden? Ik trok naar Robertson; mensen leven er zonder elektriciteit, stromend water, en sanitair…

Winde: Ik zeg niet dat er geen problemen zijn, die zijn er zeker. Als ik kijk naar de wijnindustrie denk ik wel dat 95 à 99 procent van onze boerderijen het beter doet dan diegene die je bezocht hebt. Maar als je onverantwoordelijke zaken vindt, moet je die uitroeien natuurlijk.

Het grootste probleem is eigenlijk dat we landarbeiders aan het verliezen zijn. Dit is het gevolg van schaalvergroting: de ene boerderij koopt de andere op, maar kan de extra arbeiders niet gebruiken. Hoe investeer je in mensen die je eigenlijk niet nodig hebt? Die wel op je boerderij wonen, maar er niet werken?

De stakingen hebben hier een nefaste invloed gehad. Ze zorgden, en doen dat vandaag nog steeds, dat er jobs verloren gaan. Twee jaar geleden, toen de stakingen de sector werkelijk lam legden, koos elke landeigenaar voor mechanisatie. Meer protesten zullen dit proces enkel maar versnellen.

Om over een concreet onderwerp te praten; wordt het dop-systeemHet uitbetalen van landarbeiders in alcoholische dranken, wijdverspreid ten tijde van apartheid. nog toegepast in uw provincie?

Winde: Ik weet het niet. Het is ondertussen natuurlijk illegaal, maar mensen blijven het onderwerp aansnijden in politieke discussies. Dan vraag ik hen om me die plaatsen te tonen, dan wil ik er graag de politie bijhalen en een klacht helpen indienen. Meer nog, ik zorg dat de afzetmarkt van die boerderij verschrompelt: overal zou ik verspreiden hoe die te werk gaat.

‘Elke maand sterven er in mijn provincie driehonderd mensen door alcohol.’

Misschien wordt het niet meer in z’n pure vorm toegepast, maar hoe ga je om met alcoholmisbruik bij landarbeiders?

Winde: Dat is een veel groter en belangrijker probleem. Elke maand sterven er in mijn provincie driehonderd mensen door de gevolgen van overmatig alcoholgebruik. Samen met druggebruik vormt dit een gigantisch probleem.

De oplossing ligt in educatie. Ook zijn we aan het werken aan wetgeving om een paar schadelijke producten van de markt te halen. Ale is een goed voorbeeld, het bevat een enorm hoge concentratie aan alcohol. De producenten maken gebruik van een achterpoortje in de wetgeving om het op de markt te kunnen brengen.

Nu, het probleem is dat het ontstaan van dit product eigenlijk het resultaat is van eerdere wet die de papsakEen zak gevuld met wijn van lage kwaliteit met een hoog alcoholpercentage. verbood. You can’t legislate people out of poverty. Wetgeving kan enkel begeleidend werken om alcohol- en druggebruik aan te pakken, het echte werk moet je doen met educatie.

Overregulering

‘Strengere arbeidswetten in combinatie met stakingen zorgen voor een toenemende mechanisatie en jobverlies.’

De Democratic Alliance is een liberale partij, zijn er mensen binnen de partij die vinden dat de overheid helemaal geen rol moet spelen om bepaalde omstandigheden recht te trekken?

Winde: De reden waarom de staat die rol wel moet spelen is compensatie. Een gemeenschap is in het verleden volledig uitgesloten geweest en er moeten mechanismen zijn om dit recht te trekken.

Maar uw partij zegt wel dat er momenteel overgereguleerd wordt?

Winde: Zuid-Afrika kent enorm restrictieve arbeidswetten. Dit heeft onvoorziene gevolgen. Strengere arbeidswetten in cominatie met stakingen zorgen voor een toenemende mechanisatie en jobverlies.

Ook ontstonden er labor brokers, tussenpersonen die landarbeiders in dienst nemen en verhuren aan boerderijen opdat de verantwoordelijkheid niet bij de werkelijke werkgever ligt. We zijn bezig wetgeving te ontwerpen die stelt dat elk contract van een duur langer dan drie maand als permanent wordt gezien en dus wel rechtstreeks moet worden aangegaan. Maar die labor broker firma’s zijn nu aan het werken aan contracten van twee maand en een half. De economie vindt altijd manieren om met wetgeving en regulering om te gaan.

U vreest niet dat deregulering zal leiden tot meer misbruik?

Winde: Nu hebben we de strengste wetgeving in de wereld en het probleem is zeker niet opgelost… Onze werkloosheidscijfers zijn dramatisch, er moet wel een correlatie zijn. Het wordt tijd dat we de andere richting ingaan. Onze overheid wil de maatschappij teveel beschermen; zeventien miljoen mensen in dit land overleven op beurzen. Je moet als overheid voorzien in een vangnet, maar je moet ook zorgen dat er stimuli zijn om bij te dragen aan de economie.

Er is momenteel geen stimulus om je middelbare school af te maken, integendeel. Als je tijdens je schooltijd zwanger raakt, krijg je een beurs. En het is tragisch, maar des te beter als je kind lijdt aan foetaal alcoholsyndroomEen aandoening ten gevolge van overmatige alcoholconsumptie van de moeder tijdens de zwangerschap. want dan krijg je driemaal zoveel geld.

Jago Kosolosky werkt als webredacteur bij MO* en trok een aantal weken naar de West-Kaap in het kader van het Beyond Your World project, financieel mede mogelijk gemaakt door de Europese Commissie, het Nederlandse Ministerie van Buitenlandse Zaken, en het Postgraduaat Internationale Researchjournalistiek georganiseerd door het Fonds Pascal Decroos en Thomas More.