Vredesproces niet levensvatbaar – analyse

Deze week kwamen er enkel slechte tijdingen van het vredesfront. De regering en de rebellen raken het niet eens over een gedragscode die de strijdende partijen in het gelid moet houden. De regering weigerde ook andermaal om in te gaan op de oude eis van de rebellen om het leger terug te trekken uit de maoïstische invloedzone – het arme platteland in de westelijke districten. Met een vreselijk gevoel voor timing eiste regeringsonderhandelaar Narayan Singh Pun deze week ook dat de rebellen meer respect zouden tonen voor het Nepalese koningshuis. Het lot van het Nepalese koningshuis is het grote breekpunt voor de rebellen, die in 1996 de wapens opnamen. De maoïstische onderhandelaars blijven bij hun standpunt dat Nepal een republiek moet worden, zo bevestigt een bron dicht bij onderhandelaars aan IPS. Alsof dat er nog bij kon, diende de regering deze week nog een klacht in tegen Dr Bhattarai en een andere maoïstische leider, Pushpa Kamal Dahal (ook bekend als Prachanda). Een rechtbank in Kathmandu onderzoekt nu hun aandeel in een aanval op een politiekantoor vorig jaar.

De grootste tekortkoming in het vredesproces is de afwezigheid van een echte gesprekpartner voor de rebellen. In een artikel in ‘Janadharana’, een krant die sympathie toont voor de rebellen, zei de belangrijkste van de vijf maoïstische onderhandelaars dat zijn geduld op is. “Het feit dat de regering zelfs niet in staat is om een delegatie te vormen toont dat er een probleem is met het vredesproces,” verklaarde Dr Baburam Bhattarai. “Of dat proces vooruitgang boekt, hangt nu volledig af van de regering. Wij geloven erin en hopen dat er iets uit de bus komt.

Voorlopig neemt minister Narayan Singh Pun de honneurs waar bij de voorbereidende onderhandelingen. Het uitstel aan de kant van de regering heeft alles te maken met de politieke verdeeldheid in Nepal. De twee belangrijkste politieke partijen, Nepali Congress en de Communistische Partij van Nepal (UML), weigeren voorlopig in te gaan op de oproep van de regering om aan de vredesgesprekken deel te nemen. Ze vinden de door de koning aangestelde ploeg illegaal en ongrondwettelijk. De twee partijen, die 60 procent van de stemmen haalden tijdens de vorige verkiezingen, eisen dat er een eenheidsregering wordt gevormd en dat de koning het ontbonden parlement weer laat vergaderen. Bovendien bestaat er binnen Congres en CPN (UML) verdeeldheid over de vraag of ze moeten deelnemen aan de vredesgesprekken of niet.

Het vredesproces moet een eind maken aan een conflict dat in 1996 ontstond en waarbij al bijna 8.000 mensen omkwamen. “Er zal geen oplossing voor de crisis zolang niet alle politieke krachten in het land en alle representatieve organisaties en de civiele maatschappij worden betrokken bij de dialoog,” zegt Nilamber Acharya, die nog minister was tijdens de interim-periode na de restauratie van de democratie in 1990, “Er is een groeiende kloof tussen de koning en de politieke partijen (sinds Gyanendra in oktober de regering de laan uitstuurde).”

De Nepalese bevolking is de inertie van de politieke klasse beu na zeven jaar maoïstsiche volksoorlog. De regering heeft geen echte poging gedaan om de politieke partijen uit te nodigen en naar hun mening te vragen,” schreef de Engelstalige ‘Kathmandu Post’ deze week in een editoriaal. Zonder een grotere participatie in een oplossing voor het conflict, zal er geen blijvende vrede komen.