Vergunning voor Uplace staat haaks op Europees klimaatbeleid

Gedelegeerd bestuurder Jo Libeer laat trouwens ook geen kans onbenut om voor een nieuwe steenkoolcentrale in de Antwerpse haven te pleiten.

Het signaal is niet mis te verstaan: wat rendeert moet kunnen; en we hebben ook recht op ons stukje vervuiling! Zoals de files naar Uplace: de ene auto moet de andere maar verdringen. Tweemaal nadenken bij investeringsbeslissingen met een klimaatimpact is vooralsnog geen spek naar de bek van VOKA. 

Maar ook Vlaams minister van Leefmilieu Joke Schauvliege (CD&V) laat verstek gaan. Haar timing om Uplace goed te keuren was opmerkelijk. De dag ervoor schreef de Europese Commissie te midden van haar veelbesproken aanbevelingen 7 regels tekst over het milieubeleid in ons land. Koel maar scherp stelt de Commissie, dat ze geen spoor vindt van klimaatbeleid dat de vervuiling door wegverkeer aan banden legt.

“We voorspellen geen enkele vooruitgang om de -15% doelstelling voor broeikasgassen in de non-ETS sector te bereiken.” Technisch jargon om te zeggen dat ons land er niet in slaagt de CO2-uitstoot van onder meer het wegverkeer terug in lijn te brengen met de erg bescheiden Europese doelstelling van -20% broeikasgassen in 2020. De zevende aanbeveling luidt dan ook: “Tref maatregelen die het gebrek aan vooruitgang in het terugdringen van broeikasgassen in de non-ETS sector corrigeren, meer bepaald door een belangrijke bijdrage van de sector transport.”

Toename uitstoot 

Nu komt deze aanbeveling niet uit de lucht vallen. In de periode 1990 — 2008 trad er haast een verdubbeling op van het aantal kilometers dat vrachtwagens op onze wegen afleggen (+80%).

In dezelfde periode nam het aantal afgelegde kilometers door personenwagens met een zesde toe. Tezamen zorgen ze ervoor dat de vervuiling van de sector transport ontspoort. Volgens de prognoses van de Vlaamse milieuadministratie zal de uitstoot van broeikasgassen in de sector transport over de Kyotoperiode 2008-2012 gemiddeld genomen meer dan 30% boven die van het basisjaar 1990 liggen.

Ter herinnering: Vlaanderen heeft zich geëngageerd om de uitstoot in haar geheel met 5,2 % terug te brengen. Die doelstelling wordt totaal niet gehaald. Ook de Europese drempelwaarden voor gezondheid op het vlak van fijn stof en stikstofoxiden worden op verschillende plaatsen in Vlaanderen overschreden.

Stuitend

Maar toch…ondanks de desastreuze cijfers, ondanks de aanbeveling van de Europese Commissie, ondanks de alarmkreten van internationale instellingen over de staat van het klimaat, zal Uplace er volgens de minister en Voka er komen. 

De minister levert een milieuvergunning af voor een project dat 25.000 autoverplaatsingen per dag genereert en de investeringsbudgetten van De Lijn opsoupeert. Het is een schoolvoorbeeld van een nefaste lock-in. Een kortzichtige beslissing van vandaag legt de broeikasgasemissies voor vele tientallen jaren vast.

Probeer de bijkomende vervuiling van het wegverkeer met toekomstig beleid maar eens ongedaan te maken: de wagen die helemaal geen CO2 uitstoot, is nog steeds een verre droom.

Uplace staat symbool voor het soort projecten dat laat uitschijnen dat luchtvervuiling en klimaatverandering de onvermijdelijke keerzijde zijn van ondernemingzin en welvaartscreatie. Anno 2012 zo een project opvoeren als voorbeeld voor ondernemend Vlaanderen is stuitend. 

Klimaatchaos

“De deur naar minder dan 2 graden opwarming sluit zich onherroepelijk.” zei Fatih Birol, hoofdeconoom van het Internationaal Energie Agentschap (IEA), onlangs aan het nieuwsagentschap Reuters. “Met de investeringen die ik nu zie gebeuren in nieuwe elektriciteitscentrales wordt de deur gesloten of is ze al voorgoed toe.” 

Birol verwees hierbij naar nieuwe kolencentrales die de uitstoot van broeikasgassen voor vele tientallen jaren op een hoog niveau vastleggen. De investeringen liggen niet in lijn met de noodzakelijke emissiereducties die gevaarlijke klimaatverandering kunnen voorkomen.

Momenteel stevenen we volgens de expert van het IEA dan ook af op meer dan vijf graden opwarming, zeg maar, klimaatchaos.

Het is waarschijnlijk een unicum in de menselijke geschiedenis: de investeringsbeslissingen die één generatie politici en ondernemers nemen, bepaalt het lot van alle generaties erna. Als het teveel aan broeikasgassen eenmaal in de atmosfeer aanwezig is, valt de negatieve trend met de huidige kennis niet te keren.

Mathias Bienstman is beleidsmedewerker Milieu, Klimaat en Mobiliteit