Palestijnse en Israëlische vrouwen roepen op tot vredesonderhandelingen

“Vrouwen hebben geprobeerd dit conflict te stoppen vanaf het begin”, zegt Naomi Chazan, voormalig vice-voorzitter van de Israëlische Knesset en lid van de Internationale Vrouwencommissie voor een Rechtvaardige en Duurzame Palestijns-Israëlische Vrede (IWC). “Momenteel is het probleem dat er geen onderhandelingsagenda is. We moeten nu optreden om een agenda op te stellen zodat de onderhandelaars weer rond de tafel gaan zitten.”

“Er is geen militaire oplossing, we zijn twee volkeren in hetzelfde land, we moeten leren leven met elkaar en met elkaars zelfbeschikkingsrecht”, zegt de Palestijnse IWC-afgevaardigde Maha Abu-Dayyeh Shamas, hoofd van het Vrouwencentrum voor Juridische Bijstand in Jeruzalem. Chazan knikt: “De enige weg naar een moment van vrede en rust is een Palestijnse staat naast een Israëlische staat.”

De IWC bestaat uit Palestijnse, Israëlische en internationale vrouwelijke leiders en kwam voor het eerst bijeen in de Turkse hoofdstad Istanboel in juli 2005. Ze riepen toen op voor een tweestatenoplossing en voor de implementatie van de eerste resolutie van de VN-Veiligheidsraad ooit die specifiek inging op het effect van oorlog op vrouwen en op de bijdragen van vrouwen aan conflictoplossing en duurzame vrede.

“Met de verkiezing van Hamas vervloog de hoop”, zegt Noeleen Heyzer, hoofd van het VN-Ontwikkelingsfonds voor Vrouwen (Unifem) en een van de internationale leden van de IWC. “Het discours in de internationale gemeenschap veranderde en ik had geen enkele hoopmeer. Maar deze groep startte de dialoog opnieuw op.”

De militante partij Hamas won 74 van de 132 zetels tijdens de Palestijnse verkiezingen in januari 2006 en is nu de meerderheidspartij. Na de overwinning van Hamas kondigden het zogenaamde Kwartet (de Europese Unie, de Verenigde Staten, Rusland en de Verenigde Naties) aan dat toekomstige steun aan de Palestijnen gekoppeld zou worden aan drie principes. Hamas moest geweld afzweren, het bestaansrecht van Israël erkennen en zijn duidelijke steun uitspreken voor het vredesproces in het Midden-Oosten. De leiders van Hamas wezen deze eisen af.

Een ander IWC-lid, de huidige vice-voorzitter van de Israëlische Knesset Colette Avital, benadrukt dat het momenteel de eerste keer sinds 1967 is dat een meerderheid van de Knesset voor een tweestatenoplossing is. De Hebreeuwse universiteit van Jeruzalem en het Palestijnse centrum voor Beleid- en Peilingonderzoek hielden in maart bovendien gezamenlijk een opiniepeiling. Een overweldigende meerderheid van Israëli’s en Palestijnen verkoos een “onderhandelde regeling boven een unilaterale verdere opsplitsing”.

“Hamas is geen homogeen blok, en Hamas is niet al Qaeda”, zegt Amal Khreisheh, directeur van de Verenging van Palestijnse Werkende Vrouwen voor Ontwikkeling. “Er zijn gematigde stemmen binnen Hamas die aangemoedigd moeten worden om de nationale dialoog vorm te geven”, zegt de Palestijnse IWC-afgevaardigde Abu-Dayyeh Shamas.

Er zijn aanwijzingen dat Hamas opschuift naar het aanvaarden van het idee dat Abbas een belangrijke rol zou kunnen spelen in onderhandelingen met Israël, zegt Abu-Dayyeh Shamas. “Als Hamas akkoord gaat met onderhandelingen, zal Fatah (sinds de verkiezingen de oppositiepartij) niet nee zeggen. Het zou de eerste keer zijn dat onderhandelingen kunnen plaatsvinden die zowel de regering als de oppositie kunnen steunen.”

“We kunnen het niet doen met alleen Israël en Palestina, ze hebben het Kwartet en de internationale gemeenschap nodig”, benadrukt Avital. Dat Kwartet (de Europese Unie, de Verenigde Staten, Rusland en de Verenigde Naties) komt op 9 mei bij elkaar. (ADR/MM)