MRC bedreigt stembusgang Oost-Congo

“De situatie kan zo niet verder blijven duren. We moeten iets doen. Zo kunnen we geen verkiezingen houden”, zegt Djibril Samassa, de woordvoerder van de Monuc-vredesmissie in Bunia. De Mouvement Revolutionaire Congolaise
rekruteert strijders die actief waren bij de Congolese rebellenbewegingen die van 1996 tot 2002 om de controle van het Congolese grondgebied vochten. Ondanks een vredesakkoord van 2002 weigeren duizenden rebellen in het oosten van Congo te ontwapenen.

17.000 blauwhelmen zijn ter plaatse om het leger bij te staan met de ontwapening. Maar dat is slechts theorie. De slecht opgeleide en nauwelijks uitgeruste soldaten kunnen geen vuist maken tegen de milities. En met slechts één blauwhelm voor
250 vierkante kilometer, heeft ook de VN-vredesmissie Monuc het niet onder de markt.

De rebellenbeweging werd in december in Ituri opgericht uit bijna een dozijn
gewapende groepen die de wapens weigerden neer te leggen, zegt Samassa. De VN
schatten dat de MRC 1500 militieleden telt. Ten minste een derde daarvan
zijn de laatste maanden gerekruteerd. Er zijn aanwijzingen dat de MRC een
alliantie vormt met het Patriottische Weerstandfront van Ituri.

Ook Laurent Nkunda, een voormalige rebellenleider die toetrad tot het Congolese
leger is nog actief in de provincie Noord-Kivu. Honderden soldaten bij het
Congolese leger zijn nog steeds loyaal aan Nkunda, zo bleek in januari bij een
aanval op het leger.

Militieleden die toetreden tot het Congolese leger krijgen 110 dollar in ruil voor hun wapens plus een maandelijkse bonus van 25 dollar per maand en dat een jaar lang. Maar velen die de rekening maken, komen tot de conclusie dat ze meer verdienen met plunderen. Er zijn ook aanwijzingen dat sommige soldaten van twee walletjes eten: ze strijken de maandelijkse bonussen op in het leger maar zijn maandenlang actief in het macquis als strijder.

“Die zijn zo dom nog niet”, vindt Pierre Amos, een 25-jarige ex-rebel uit Ituri. Amos metst nu huizen onder de verzengende zon in Bunia. “Misschien trekken we binnenkort allemaal weer de bush in. Tijdens de rebellie kwamen we goed aan onze trekken. Nu lijden we dag in dag uit.”

Het Congolese leger is erin geslaagd om met de hulp van de blauwhelmen terrein te veroveren op de MRC. Maar van vooruitgang is nauwelijks sprake. In februari namen Congolese soldaten per ongeluk blauwhelmen onder vuur bij een operatie in de buurt van het dorp Tcheyi. Het incident is exemplarisch voor de chaos bij het Congolese leger. Het ziet er niet naar uit dat het Congolese leger snel op eigen benen kan staan, zegt generaal G.V. Satya, die verantwoordelijk is voor de VN-troepen in Noord-Kivu. “Misschien dat het Congolese leger binnen tien jaar klaar is om de grenzen van het land te verdedigen. Maar dan moeten de soldaten wel tien jaar lang uitgerust en getraind worden.”