Hevigste fans van Brits voetbal wonen in Afrika

Het is een epidemie die Ugandezen van alle bevolkingslagen en leeftijden treft. Sinds enkele jaren supporteren zowel straatverkopers als zakenmannen in dit Oost-Afrikaanse land voor een van de Britse eersteklasseploegen. Het is doodgewoon dat kinderen van de basisschool gepassioneerd en met kennis van zaken matchen en transfers bespreken. Een vijfjarig meisje op het Ugandese platteland? De kans is groot dat ze de namen van de spelers van voetbalclub Liverpool kan opsommen. Ouders vernoemen hun kinderen naar Britse voetbalsterren en de manager van een verzekeringsbedrijf in Kampala heeft zijn eerste dochter zelfs Anfield gedoopt, naar het Liverpoolstadium.

De Britse eerste klasse heeft dit land werkelijk in zijn ban. Je zou nooit zeggen dat dit Afrika is, zegt Allan Ssekamatte, sportcommentator en voorzitten van de Ugandese Chelsea-fanclub. Dit is een van de voorbeelden dat de wereld een global village is geworden.

Vele Ugandese fans weten meer dan Britse supporters, zegt Danny Thompson, een Britse zakenman en Arsenalsupporter die sinds 1997 in Uganda woont. Ik heb een (Ugandese) vriend die meer over Arsenal weet dan ik. Hij is nooit in Engeland geweest.

Geld in het laatje

Volgens Dennis Mbidde, de voorzitter van een Arsenal-fanclub, is het internet een van de oorzaken. Minstens even belangrijk is natuurlijk de komst van de satelliettelevisie, waarop de Britse wedstrijden live te bekijken zijn. Een andere verklaring is volgens Ssekamatte het gebrek aan goed Ugandees voetbal, dat recent ook nog eens werd geteisterd door corruptieschandalen. Maar de Britse competitie is ook gewoon trendy, zegt hij. Als je niet supportert voor een van de teams, ben je uit de mode.

De hype brengt in elk geval heel wat geld in het laatje voor sommige Ugandezen. 38 procent van de Ugandezen verdient minder dan een dollar per dag, maar de officiële clubtruitjes vinden ondanks hun prijskaartje van 12 à 30 dollar per dag wel degelijk een afzetmarkt. Ze verkopen beter dan de Ugandese truitjes, zegt David Katumwa van het Katumwa Sports Centre, de grootste keten van sportkledij Kampala. Andere ondernemende Ugandezen verdienen geld met geïmproviseerde bioscoopzalen waar je tegen betaling de match kan volgen, soms met commentaar in plaatselijke talen. En tijdens het voetbalseizoen verdienen caféhouders die investeerden in een satelliettelevisie goud.

Oorlog vergeten

Maar de Ugandese fans doen meer dan naar een balletje op een scherm staren. Chelsealeden moeten een jaarlijks lidgeld ophoesten dat kan oplopen tot 50 euro, maar als ze geld nodig hebben voor een trouwfeest of een huwelijk, kunnen ze lenen uit de clubkas. De Arsenalclub gaf vorige maand 1.400 euro voor de uitbreiding van de Kasubischool, een basisschool voor weeskinderen in Kampala. De fans reisden ook naar het door oorlog verscheurde Guludistrict in noordelijk Uganda, waar gevechten tussen rebellen en het leger honderdduizenden mensen op de vlucht hebben gejaagd.

Volgens Unicef zijn meer dan 20.000 kinderen ontvoerd om soldaat of seksslaaf te worden bij de rebellen. Uit angst voor ontvoeringen gaan duizenden kinderen uit vluchtelingenkampen elke nacht naar de stad om er te slapen en gaan niet meer naar school. Maar over het Britse voetbal zijn ook zij enthousiast.

Het was ongelooflijk, zegt Mbidde, die zelfs op plaatselijke kinder-Arsenalclubs stootte. De kinderen kwamen uit de kampen om de wedstrijden te zien. Het is zo aangrijpend om te zien dat deze mensen de club vanuit de grond van hun hart steunen. Ondanks hun penibele situatie, is dit iets dat hen de oorlog doet vergeten.

Aan ambitie ontbreekt het de Ugandese fanclubs zeker niet. Wij hopen op termijn een clubhuis te openen en een aantal leden van de oorspronkelijke Britse club uit te nodigen, zegt Ssekamatte. Ook Mbidde’s Arsenalclub ziet het groots. Over vijf jaar hopen we 3000 leden te tellen, en willen we Thierry Henry (de kapitein van Arsenal) naar Uganda lokken. (ADR/MM)