Franse leraars solidair met scholieren zonder papieren

Guy Effeye werd op 17 augustus opgepakt omdat hij enkele maanden eerder achttien was geworden. Dat zat zo: Effeye had geen papieren, maar dat was geen probleem zolang hij minderjarig was. Maar op zijn achttiende kreeg de Kameroener een uitwijzingsbrief in de bus. Dat hij al jaar en dag in Parijs leefde en er school liep, maakte geen verschil. Minister van Binnenlandse Zaken Sarkozy heeft een doelstelling van 25.000 uitwijzingen vastgelegd begin dit jaar, een verdubbeling tegenover vorig jaar.

Op 17 september zou Effeye uitgewezen worden. Hij had nog één jaar te gaan op zijn middelbare school in Epinay-sur-Seine, een buitenwijk in het noorden van Parijs. Op de dag van zijn uitwijzing bezetten Effeyes klasgenoten en leraars de vertrekhal van de luchthaven Charles de Gaulle. Ze slaagden erin zijn vertrek te blokkeren. Enkele dagen later kreeg de jonge Kameroener, mede door een tussenkomst van UMP-parlementslid Eric Raoult, een vergunning om nog minstens één jaar in Parijs te studeren.

Effeye is een uitzondering. Het verscherpte uitwijzingsbeleid in Frankrijk treft ook kinderen van illegalen, zelfs al hebben die geen enkele band meer met het land waar hun ouders vandaan komen. Tijdens de vakantiemaanden werd een onbekend aantal illegale scholieren en studenten opgepakt en het land uit gevlogen.

De roep om de scherpe kantjes af te vijlen van het nieuwe uitwijzingsbeleid klonk sterk tijdens de eerste maand van het nieuwe schooljaar. Het is een humanitair gedrocht, zegt Richard Moyon, een leraar aan een school in Chaténay-Malabry, een buitenwijk van Parijs. Samen met een aantal andere leraars die uitwijzingen van scholieren van dichtbij meemaakten, richtte Moyon begin deze zomer de drukkingsgroep Group Jean Jaurès op, genoemd naar een socialistische leider uit de 19de eeuw. Bijna alle leraarsbonden hebben zich intussen aangesloten bij onze oproep. Ook politieke partijen en verenigingen steunen onze inspanningen om studenten en hun ouders te beschermen.

In regeringskringen gaan intussen stemmen op om afstand te nemen van het ‘jus soli’ als basis voor het Franse burgerschap. Nu krijgt iedereen die geboren is op Frans grondgebied de Franse nationaliteit. We moeten het taboe over deze kwestie doorbreken en de ‘juris sanguinis’ (sic) introduceren als criteria voor burgerschap, zei Francois Baroin, minister voor Overzeese Gebieden eerder deze maand. Het ‘jus sanguinis’-principe (recht van het bloed) verleent enkel burgerschap aan iemand die geboren is uit een ouder die al een paspoort heeft.

Baroin stelt dat het bestaande recht van geboorteplaats misbruikt wordt in de Franse overzeese gebieden. Zwangere vrouwen op de Komoren bevallen op het juiste eiland om hun kind de Franse nationaliteit te kunnen geven. In Mayotte kan je zelfs het Franse vaderschap kopen voor een baby. De Komoren zijn een eilandengroep ten noordoosten van Madagaskar, bestaande uit vier eilanden. Drie daarvan behoren tot de republiek Mayotte, een overzees departement van Frankrijk.

Het voorstel opent een gevaarlijk debat dat lijdt tot de discriminatie van alle allochtonen in Frankrijk, zegt Malek Boutih, secretaris-generaal van de Socialistische partij. Baroins oproep is schandaleus, onder meer omdat ze andermaal suggereert dat allochtonen de bron zijn van alle leed in Frankrijk, vindt Boutih.

Allicht ziet ook de voetbalwereld het voorstel niet zitten. Als het bloedrecht destijds nog had bestaan, dan had voetbalster Zinedine Zidane nooit voor de Franse nationale ploeg kunnen spelen.

Dominique Sopo van SOS Racisme vindt de uitspraken een teken aan de wand dat de presidentsverkiezingen van 2007 in het teken van de vreemdelingenhaat zullen staan. Het is duidelijk dat sommige politieke partijen neofascistische argumenten gebruiken als het over migratie gaat. Er is een onrustbarende ‘Penisation’ aan de gang in de Franse politiek. (MM/PD)