Braziliaans landconflict eist opnieuw dodelijk slachtoffer

Teodoro Ricardi, een Guarani indiaan, stierf aan zijn verwondingen na een aanval van gewapende mannen, hoogstwaarschijnlijk in dienst van veeboeren. De jongeman werd vol builen en messteken teruggevonden aan de kant van de weg. Getuigen van de Guarani stam zagen enkele mannen het bos in rennen, wat volgens Survival International het vermoeden doet rijzen dat veeboeren verantwoordelijk zijn voor de aanval.

De strijd tussen de Guarani en de veehouders duurt al meerdere jaren en is een typevoorbeeld van conflicterende vormen van eigenaarschap. De indianen uit Mato Grosso do Sul, een deelstaat van Brazilië die grenst aan Paraguay, beroepen zich op gewoonterechtelijke en traditionele vormen van eigendomsrecht om het land te claimen. Hoewel de gronden al eeuwen toebehoren aan de stam, werd dit eigenaarschap nooit op papier gezet.

De boeren van hun kant – veehouders en telers van soya of suikerriet – beschikken wel over formele eigendomsdocumenten en willen de Guarani weg van hun gebied. Daartoe achten ze alle middelen geschikt. Zelfs het gebruik van geweld wordt niet geschuwd. Ze huren gewapende mannen in om de toegang van de inheemse indianen tot hun gronden te verhinderen.

Einde nog niet in zicht

Toch vechten de Guarani terug. Vorig jaar nog slaagde de Y’poi gemeenschap er tijdelijk in om een deel van hun land terug in handen te krijgen. De eigenaars van de São Luiz ranch sloegen echter hard terug. De toegang tot voedsel, water en gezondheidszorg werd afgesloten toen gewapende mannen de gemeenschap omsingelden en van de buitenwereld afsloten.

Omdat de overheid niet tussenbeide komt, is het einde van de ongelijke strijd nog lang niet in zicht. Het gebrek aan toekomstperspectief leidt bovendien tot een abnormaal hoog zelfmoordcijfer bij de Guarani. De kans dat Teodoro Ricardi het laatste slachtoffer is van het conflict lijkt bijgevolg zowat onbestaande.