Aidslast wordt steeds zwaarder voor Zuid-Afrika

Nu al wordt de helft van de patiënten in Zuid-Afrikaanse ziekenhuizen opgenomen wegens HIV-gerelateerde ziekten. Op afdelingen voor kindergeneeskunde ligt dat percentage nog hoger. Uit cijfers van het VN-programma voor HIV/Aids, blijkt dat 21,5 procent van de volwassen Zuid-Afrikanen HIV-positief is.

Deze week is er een speciale zitting van de Verenigde Naties (UNGASS) over HIV/Aids. Tijdens de eerste UNGASS-vergadering in 2001, onderschreven de 189 lidstaten van de VN een verklaring waarin ze beloofden zich in te zetten voor het terugdringen van de aidsepidemie voor 2010.

Samen met andere landen beloofde Zuid-Afrika de werkomstandigheden in de gezondheidszorg te verbeteren, de toeleveringssystemen efficiënter te maken en geld uit te trekken voor testfaciliteiten en verspreiding van aidsremmers. Uiterlijk in 2005 zou op deze terreinen aanzienlijke verbetering merkbaar moeten zijn.

De vooruitzichten zijn echter niet rooskleurig voor Zuid-Afrika. Als het aantal aidspatiënten in ziekenhuizen toeneemt, zijn er meer gekwalificeerde gezondheidswerkers, medicijnen en faciliteiten nodig. Aidspatiënten blijven gemiddeld langer in het ziekenhuis dan andere patiënten, omdat ze meer tijd nodig hebben om te herstellen van ziekten.

Grotere druk op de gezondheidsfaciliteiten betekent ook grotere financiële druk op de gezondheidssector in het land, terwijl die al te maken heeft met een hoge werkdruk. De onderzoekers vrezen dat het verzuim zal toenemen, de motivatie zal dalen en dat steeds meer gezondheidswerkers ontslag zullen nemen.

In Zuid-Afrika bestaat nu al een tekort aan artsen en verplegers. Dat tekort is deels te danken aan de onaantrekkelijke werkomstandigheden. Volgens de Durban Health Systems Trust (HST) verloopt de verstrekking van antiretrovirale medicijnen (aidsremmers) gebrekkig door een tekort aan personeel.

Slechts 12 tot 13 procent van alle patiënten die aidsremmers nodig hebben, krijgen die momenteel ook. “Tekort aan menskracht is daarbij het grootste probleem, daar moet zo snel mogelijk iets aan gedaan worden”, zegt Rob Stewart van HST. Van alle gezondheidswerkers die tussen 1997 en 2001 overleden, stierf 13 procent aan aids-gerelateerde ziekten, stelt de Onderzoeksraad voor Menswetenschappen (HSRC) in Kaapstad.

Uit cijfers van HST blijkt dat over drie jaar 3.200 artsen, 2.400 verplegers en 765 maatschappelijk werkers extra nodig zijn om de programma’s voor virusremmers uit te kunnen voeren. (JS)