Aanbevelingen voor Defensie en Buitenland voor Di Rupo I

De paragraaf inzake ontwapening die in het regeerakkoord te vinden is, leest als een eerbare maar vage intentieverklaring. Pax Christi is een absolute voorstander en voortrekker van internationale verdragen inzake ontwapening, zeker wat betreft wapens die willekeurig en disproportioneel burgerslachtoffers maken. De uitgedrukte intenties stemmen ons hoopvol. Toch vragen we dat de nieuwe regering een actievere rol zal spelen op het internationale toneel dan de voorbije jaren het geval was.

Onze diplomatie heeft iets goed te maken nadat zij oorverdovend stil bleef toen het verbod op clustermunitie aan een zijden draadje hing. Wij verwachten dan ook een sterk Belgisch engagement rond onder meer het internationaal wapenhandelsverdrag dat in juli 2012 in New York onderhandeld zal worden. Geen wapens eisen immers zoveel burgerslachtoffers als illegaal verspreide wapens.

Nucleaire ontwapening

Dat de regering pleit voor het non-proliferatieverdrag en zich verbindt tot inspanningen voor nucleaire ontwapening is positief. Al roept het wel vragen op dat er geen vermelding wordt gemaakt van een engagement inzake de Amerikaanse kernwapens die zich in eigen land en elders in Europa nog bevinden. Even verderop in het regeerakkoord stipuleert de regering dat ze zal waken over de consensusregel inzake besluitvorming binnen de NAVO.

Ons land behoort tot een groep van vijf NAVO-lidstaten die de nucleaire component van het NAVO-beleid op tafel willen leggen. Een recente bevraging van IKV-Pax Christi Nederland binnen de NAVO toonde aan dat een grote meerderheid van NAVO-lidstaten positief staat ten aanzien van de verwijdering van de Amerikaanse tactische kernwapens uit Europa. Onze regering moet er over waken dat het vasthouden aan een consensusregel geen instrument wordt om de wil van een meerderheid te blokkeren.

Afghanistan

Volgens het regeerakkoord zal ons land tot 2014 militair aanwezig zijn in Afghanistan. Wij hopen dat de nieuwe regeringsploeg zo snel mogelijk, in overleg met de internationale gemeenschap en vertegenwoordigers van alle geledingen binnen de Afghaanse samenleving, initiatieven zal ondersteunen die de civiele wederopbouw van Afghanistan bewerkstelligen en het uitzicht op een begin van vrede kunnen versnellen.

We beschouwen het als een gemiste kans dat ook voor deze legislatuur de beslissing over een deelname van het Belgische leger aan buitenlandse militaire operaties nog steeds binnen de regering zal genomen worden, zonder raadpleging van het parlement.

F-16’s

Het luik Defensie in het regeerakkoord is onmiskenbaar ambitieus: meerdere keren wordt gewag gemaakt van een actieve rol binnen de uitbouw van een Europese defensie en een sterke rol binnen de NAVO. Ook de vervanging van de grote uitrustingsprogramma’s van het leger worden aangekondigd, waarmee impliciet de F-16 gevechtsvliegtuigen worden bedoeld. Wij vragen dat de modernisering van het Belgische leger zich inschrijft in een logica van vredesopbouw, conflictpreventie en bescherming van burgers.

Het debat dient ten gronde gevoerd te worden of ons land wel mee moet gaan in het toekomstscenario van de NAVO als extra-territoriale militaire actor, een scenario dat dure investeringen in defensiemateriaal vereist. Pax Christi Vlaanderen opteert duidelijk voor een systematische versterking van de niet-militaire middelen tot vredesopbouw, conflictpreventie en bescherming van burgers.

Voortrekkersrol

Het regeerakkoord bevat positieve intenties die hefbomen kunnen betekenen voor een sterk en positief buitenlands beleid. Het laat tezelfdertijd veel vrijheid aan de toekomstige minister en de administratie om dit in te vullen. Wij hopen dat het buitenlandse beleid van deze nieuwe regering gekenmerkt wordt door een voortrekkersrol op gebieden waar ons land traditioneel sterk in staat: ontwapening, mensenrechten, conflictpreventie en vredesopbouw.