“5000 jaar Chinese cultuur in 50 minuten”

Voor de eerste repetitie op 11 juli werd een veiligheidscordon van drie concentrische cirkels opgeworpen rond het centrale Olympische stadion, het zogenaamde “Vogelnest”. Alleen voertuigen met een speciaal pasje mochten erdoor. Regisseur Zhang Yimou deed in een interview met Reuters lacherig over het gerucht dat mensen die details lekken zeven jaar cel riskeren. “Kan het Internationaal Olympisch comité mensen naar de gevangenis sturen ?”
De regisseur van films als “Raise the Red Lantern” en “House of the Flying Daggers” heeft op zijn eentje al veel gedaan om de Chinese cultuur in de wereld populair te maken. Intussen werkt hij al bijna drie jaar aan de voorbereiding van de openings- en slotceremonie. Dat Steven Spielberg in februari als artistiek raadgever afhaakte, uit protest tegen de Chinese steun voor het regime in Soedan, heeft volgens hem weinig impact gehad.
De grote lijnen van de ceremonie liggen vast en worden voor een deel ook bepaald door de vaste Olympische rituelen. Na een prelude wordt er afgeteld naar het precieze startmoment van de Spelen, rond acht uur op acht augustus, dan volgt een toespraak, een spektakel, een vlaggenceremonieel, nog wat spektakel en tenslotte de intrede van de Olympische delegaties en het ontsteken van de Olympische vlam. Zo’n 10.000 artiesten nemen eraan deel, naast uiteraard de atleten.

“Simpel en verstaanbaar”

De intrede van de Olympische delegaties neemt veruit het meeste tijd in beslag: Zhang houdt welgeteld vijftig minuten over waarin hij creatief zijn zin kan doen. “Het is onmogelijk in die tijd een vijfduizend jaar oude cultuur uit de doeken te doen”, zei Zhang. De symbolen die hij in de ceremonie wil gebruiken moeten voldoen aan twee voorwaarden: “Ze moeten de Chinese cultuur ten volle belichamen, en tegelijk gemakkelijk worden verstaan door buitenlanders.”
“Als het buitenlandse publiek niet verstaat wat we willen vertellen, zijn onze inspanningen zinloos. Om de mensen uit de hele wereld onze cultuur te laten begrijpen, moeten we haar op een simpele en expliciete manier brengen.”
De grootste vrees van de regisseur, die de acteurs in zijn films graag spectaculaire luchtacrobatieën laat uitvoeren, is regen. Uit besparingsgronden kreeg het Vogelnest namelijk geen uitschuifbaar dak. “Als het regent wordt het een minder spectaculaire vertoning. Sommige opvoeringen in de lucht en enkele hoogtechnologische snufjes kunnen dan niet doorgaan uit veiligheidsredenen.”

Muziek

De precieze artistieke invulling van het programma blijft dus een geheim tot acht augustus. De in Amsterdam gevestigde Chinese Radio en Televisie heeft op zijn site al wel enkele filmpjes van muziekgroepen die een goede kans maken om erbij te zijn. Een overzicht:
De Red Poppy Ladies zijn een percussie-ensemble van energieke jongedames vooraan in de twintig, afkomstig uit verschillende streken van China. Ze spelen in het rood op roodgekleurde trommels, de lievelingskleur van regisseur Zhang. Van bij de eerste trommelslag is duidelijk dat het een dynamische show wordt. “De uiteindelijke selectie zal denk ik plaatsvinden op basis van prestatie, aantrekkelijkheid en professionaliteit, waardoor wij een goede kans maken”, zegt Zhou Li, de directeur van de groep.
Naaste rivalen van de Red Poppy Ladies zijn de China Girls, ook een klassiek geschoolde Chinese meidengroep, maar minder bekend in het buitenland. Zij spelen een mix van klassiek Chinees en Westerse pop op viool, cello en fluit. Of ze elektrisch versterkt ook in een stadion tot hun recht komen, weten we op 8 augustus.
De Chinese klassieke pianist Lang Lang is vrijwel zeker van de partij. In eigen land moet hij qua popsterstatus niet onderdoen voor Elton John en in het buitenland is hij een graag geziene gast in grote concertzalen. Zijn handelsmerk is de uitbundige lichaamstaal rond zijn spel. Zelf omschrijft hij het zo: “Als je piano speelt moet je je hoofd, gevoel en handen coördineren tot een multimediale eenheid. Je moet denken over structuur, melodie, ritme, beeld, atmosfeer, beheersing en emoties. Het is een actieve vulkaan die steeds weer tot uitbarsting komt.”
Tijdens de repetitie in Beijing is Lang Lang gesignaleerd achter een knalrode piano. Afwachten of dat op 8 augustus ook zo zal zijn. Wie echt niet kan wachten kan op YouTube nog eens het Chinese luik van de slotceremonie van de spelen van Athene in 2004 gaan bekijken, dat ook door Zhang Yimou werd geregisseerd.
www.crtv.nl