Chérie, tu es forte!

Tweewielers aan de macht

Je zult me niet horen zeggen dat het verkeer in Ouaga rustig is of dat de stad niet bijna stikt in het stof en de uitlaatgassen. Toch is de tweewieler hier de echte koning van de weg. Die tweewieler is in de eerste plaats gemotoriseerd maar in elk groepje brommers zit ook een aantal fietsen. Samen vormen zij de kritische massa waar de auto’s zich naar moeten plooien. Ik voel me steeds beter thuis in die massa en dankzij Google Earth heb ik bovendien een prachtige leidraad bij mijn ontdekkingstochten door de stad. Fietsen is en blijft een heerlijke manier om je omgeving in je op te nemen. Zoals zij verbaasd naar mijn fietstassen blijven kijken en naar hoe ik die in één beweging van en op mijn fiets klik, zo blijf ik vol verwondering kijken naar de vrouwen hier, die zich met een volle mand op het hoofd, een kind op de rug en een stapel dozen onder de snelbinder vlotjes de helse kruispunten op wagen.

Mijn nieuwe buurt is rustig en vriendelijk. Er is een parkje met kleurrijke bankjes waar jongeren komen studeren, kinderen judoles volgen, oudjes genieten van wat schaduw en een koele bries. Elke avond schenkt een oud-kolonel twee straten bij mij vandaan fris bier op het terras voor zijn huisje. Zolang er geen gas geleverd wordt in Burkina Faso moet ik buitenshuis eten. Zo maakte ik kennis met mevrouw Dao. Zij serveert ’s morgens thee met brood en ’s middags rijst of attièke, en ondertussen hebben we een plan klaar voor haar eerste Zidisha-lening. Mijn werk zit overal! Dat mijn buren verwoede voetbalsupporters zijn en aan elke match een paar uur luidruchtige analyse koppelen, neem ik er maar bij. Alles is beter dan een balkende ezel.

Mannen over vrouwen

Het is goed om mensen stap voor stap beter te leren kennen. Die mensen zijn vooralsnog vooral mannen. Zoals op wel meer plaatsen in Afrika is het niet eenvoudig om toegang te krijgen tot de wereld van de vrouwen als je niet rechtstreeks in die wereld werkt.  Gek genoeg gaan mijn gesprekken met de mannen meer dan eens over vrouwen. Bij een Brakina en een brochette praten Moussa en ik over het verschil tussen gelijkheid en gelijke kansen en over het feit dat vrouwen de maatschappelijke evenwichten hier steeds vaker doen wankelen. Ik help meteen ook een paar misverstanden de wereld uit. Hij zucht opgelucht als ik hem verzeker dat je in Europa niet kan trouwen met een contract van pakweg twee of drie jaar. Dat niet alle Belgen willen leven zonder (eigen) kinderen, zonder auto, zonder televisie en zonder dagelijks vlees, is eveneens een hele geruststelling.  ‘Mais tu es forte, quand même’.

Marc zegt me meermaals hoe fantastisch het is dat ik als vrouw van 35 dit soort dingen kan doen, op zoek kan zijn naar wat ik voor de wereld wil betekenen, mij kan inzetten. Ook zonder dat hij me daaraan herinnert, besef ik dat elke dag. Het is niettemin een confrontatie met hoe anders het leven van vele vrouwen hier verloopt. Marc stelt het wel erg cru: op 35 jaar is het leven van een vrouw hier voorbij, dan zijn er alleen nog haar man, de kinderen, het huishouden. Van eigen ontwikkeling is er geen sprake. Ik denk aan het bezoekje bij hem thuis vorige maand en ik weet dat hij gelijk heeft. Een beetje. Er zijn namelijk ook heel veel vrouwen die het heft in handen nemen, die in hun eentje aan de slag gaan of zich verenigen om meer grip te krijgen op hun omgeving, hun levens en de toekomst van hun kinderen. Ik geniet met volle teugen van mijn voorstelling van Zidisha aan de coöperatieve van ICCV Nazemce, een initiatief van vrouwen en jongeren uit de wijk Cissin om hun gemeenschap te versterken. Ik waan me even weer in het Centre Artisanal de Musaga in Burundi: twintig paar onderzoekende ogen, evenveel kritische vragen en vervolgens twintig vastberaden vrouwen die besluiten om aan hun dossier voor een gemeenschappelijke lening te werken.

Schot in de zaak

Er zijn ondertussen dus best wat mensen bezig met hun profiel voor de website van Zidisha maar het heeft veel voeten in de aarde om dat ook werkelijk online te krijgen. Er ontbreekt altijd wel een stukje of er is nog wat meer denkwerk nodig. De lancering van mijn eerste eigen klant op het wereldwijde web laat dus nog even op zich wachten, maar lang kan het nu niet meer duren.

Schot in de zaak kwam er de voorbije dagen ook in mijn onderhandelingen met Inova Payment Systems, het elektronische betaalsysteem dat toegang tot de diensten van Zidisha zoveel makkelijker kan maken. Samen met de algemeen directeur van het bedrijf legde ik gisteren de fundamenten van een partnerschap tussen Zidisha en Inova. Een medewerker van Inova en ik gaan de komende dagen aan een overeenkomst en heldere procedures werken. Als alles goed gaat, kan ik de diensten van Inova vanaf begin november introduceren bij de leden van Zidisha en de lokale agenten van Inova gaan dan hetzelfde doen met het aanbod van Zidisha. Ik was niet helemaal op mijn gemak voor dat gesprek met de grote directeur, maar de Burkinabé blijken telkens weer fijne mensen, zelfs als ze op een belangrijke stoel zitten: ernstig zolang het moet, met een kwinkslag zodra dat kan.

Zondag zit ik aan mijn laptop gekluisterd, op de uitkijk naar hoe het Gent en Antwerpen en al die andere steden en gemeenten vergaat. Hopelijk mag ik dan met een gerust hart naar Gaoua vertrekken, voor een bezoek aan een grote vrouwenorganisatie en een aantal potentiële klanten daar en voor een weerzien met het diepe zuiden van Burkina Faso. Ik duim!