Helft van alle ziekenhuizen mist basishygiëne

De helft van alle medische centra wereldwijd beschikt niet over de voorzieningen om te voldoen aan de basisvoorschriften omtrent hygiëne. Dat betekent dat 3,85 miljard mensen een verhoogd risico lopen op gevaarlijke infecties, stelt een nieuw VN-rapport.

Het gaat bijvoorbeeld om instellingen waar geen water en zeep of desinfectiegel beschikbaar zijn in de toiletten of in de ruimtes waar patiënten zorg ontvangen.

In de minst ontwikkelde landen had slechts 53% van de medische instellingen toegang tot een veilige waterbron.

Die faciliteiten zijn verantwoordelijk voor de zorg van 3,85 miljard mensen. Zo’n 688 miljoen patiënten daarvan krijgen zorg in instellingen waar geen enkele infrastructuur voor hygiëne aanwezig is. Dat stelt een rapport van een gezamenlijke monitoringprogramma van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) en Unicef.

‘Over hygiëne in zorginstellingen valt niet te onderhandelen. Verbetering op dat vlak is essentieel voor het herstel, de preventie en de paraatheid van een pandemie’, zegt Maria Neira, gezondheidsdirecteur bij WHO. ‘Hygiëne in zorginstellingen kan niet worden gewaarborgd zonder investeringen in basismaatregelen, waaronder veilig water, schone toiletten en veilige verwerking van het afval uit de gezondheidszorg.’

Geen waterbron

Het rapport, dat een wereldwijde schatting maakt op basis van data uit 40 landen, schetst een ‘alarmerend beeld’ van de toestand van de hygiëne in medische zorginstellingen.

Hoewel 68% van de zorginstellingen faciliteiten heeft om de handen te wassen in ruimtes voor patiëntenzorg, en 61% water en zeep in de toiletten, heeft slechts 51% beide. Bovendien heeft volgens het rapport 9% van de zorginstellingen wereldwijd geen van beide.

De situatie is vooral gevaarlijk in Afrika ten zuiden de Sahara, waar slechts 37% van de medische instellingen water en zeep op de toiletten heeft. In de minst ontwikkelde landen had slechts 53% van de medische instellingen toegang tot een veilige waterbron.

Het rapport merkt op dat besmette handen en omgevingen een belangrijke rol spelen bij de overdracht van ziekteverwekkers in zorginstellingen en de verspreiding van antimicrobiële resistentie.

Sepsis

‘Als zorgverleners geen toegang hebben tot hygiënische voorzieningen, hebben patiënten geen zorginstelling’, zegt Kelly Ann Naylor, die als Unicef-directeur voor water, sanitatie en hygiëne (WASH) een drijvende kracht is achter het rapport.

‘Ziekenhuizen en gezondheidscentra zonder veilig water, basishygiëne en sanitaire voorzieningen zijn een potentiële dodelijke valstrik voor zwangere moeders, pasgeborenen en kinderen.’

Ze wijst erop dat elk jaar 670.000 pasgeboren kinderen overlijden aan sepsis, een sterke ontstekingsreactie van het lichaam waardoor orgaanfuncties uitvallen. ‘Dat is een aanfluiting, vooral omdat hun dood te voorkomen is’, zegt Naylor.