Tweede getuige Vuile Oorlog verdwijnt

Gerez ging woensdag inkopen doen in de buurt van zijn huis in Escobar, een stad bij Buenos Aires, en keerde niet terug. De zaak brengt heel Argentinië in beroering. President Néstor Kirchner keerde van vakantie terug om te overleggen met zijn minister van Binnenlandse Zaken, de gouverneur van de provincie Buenos Aires en andere functionarissen.

Gerez getuigde in april voor een commissie van de Argentijnse Kamer van Volksvertegenwoordigers. Zijn verklaringen zorgden er mee voor dat Luis Patti, nu een rechtse politicus, geen zetel kreeg in het parlement. Patti wordt beschuldigd van folteringen en ontvoeringen tijdens de militaire dictatuur die Argentinië van 1976 tot 1983 in haar greep had.

Gerez werd nog voor de militaire staatsgreep onder handen genomen. Hij zei dat in 1972, toen hij 16 jaar oud was, gearresteerd werd door de politie van Escobar. Hij werd geblinddoekt en naakt op een metalen bed vastgebonden. Met elektroshocks deden zijn bewakers hem een misdaad bekennen die hij nooit gepleegd had. “Ik kon niets zien, maar ik herkende zijn (Patti’s) stem, omdat ik hem kende. Iedereen kende toen iedereen in Escobar. Hij stelde de vragen, en hij gaf aanwijzingen voor de foltering.”

De nu verdwenen Gerez getuigde ook voor de rechtbank tegen Patti in een andere zaak, de verdwijning van Gastón Goncalves op 24 maart 1976, de dag van de militaire staatsgreep. Goncalves had een paar dagen eerder een discussie gehad met Patti, en die had ermee gedreigd hem te doden. Goncalves werd voor het laatst gezien in het politiekantoor van Escobar. Kort na zijn verdwijning werd de vrouw van Goncalves thuis doodgeschoten.

Manuel Goncalves, de zoon van Gastón Goncalves, maakt zich grote zorgen over de verdwijning van Gerez. “Beide keren dat hij getuigde, kwam hij bevend uit de zaal. Het was erg hem in zo’n toestand te zien. Maar hij zei me dat hij dankbaar was na zoveel jaren de kans te krijgen gehoord te worden.”

De verdwijning van Gerez moet “terreur zaaien”, zegt Hebe de Bonafini, de voorzitter van de Moeders van de Plaza de Mayo, een bekende mensenrechtengroep die tijdens de dictatuur werd opgericht door moeders van verdwenen mensen. “Ze willen ons laten zien dat ze nog macht hebben. Daarom moet de regering hard optreden.”

Gerez is de tweede getuige van de Vuile Oorlog die de voorbije maanden verdwijnt. Op 17 september was er opeens geen spoor meer van Julio López. Die had getuigd in een proces tegen Miguel Etchecolatz, de voormalige politiechef van Buenos Aires. Etchecolatz werd op 19 september tot levenslang veroordeeld voor ontvoering, foltering en doodslag. Tot hiertoe is er niets meer van Lopez gehoord.

De gouverneur van Buenos Aires, Felipe Solá, achtte het toen al mogelijk dat López werd gekidnapt om andere potentiële getuigen te intimideren. Vorig jaar vernietigde het Argentijnse Opperste Gerechtshof twee amnestiewetten, en sindsdien is een duizendtal mensenrechtenzaken aanhangig gemaakt.

Het Centrum voor Juridische en Sociale Studies, een Argentijnse mensenrechtenorganisatie, vindt dat de overheid sneller werk moet maken van het onderzoek naar de verdwijning van López en meer bescherming moet bieden aan slachtoffers en getuigen uit de Vuile Oorlog. Gerez had de voorbije maanden al geklaagd dat hij bedreigingen had gekregen en dat de banden van zijn auto tot drie keer toe waren lek gestoken.