Toerisme krabbelt op na terreur taliban

Mannen zonder baarden - baarden waren verplicht onder de taliban - laten zien dat islamitische extremisten niet langer de dienst uitmaken in dit deel van het land. Zelfs vrouwen, getooid met eenvoudige sjaals, zijn op straat.

De herinneringen aan de Tehrik-e-Taliban Pakistan (TTP), de belangrijkste islamistische groep, zijn nog vers. De taliban pleegden talloze aanslagen en in december 2009, een paar maanden voordat het Pakistaanse leger een offensief inzette, werd een danseres vermoord. Ze werd als waarschuwing voor de rest van de bevolking opgehangen aan een elektriciteitsmast.

De taliban verboden vrouwen te werken en brandden zo’n tweehonderd meisjesscholen plat. Muziek, dans en film werden verboden en winkels die video’s verkochten werden aangevallen.

Overstromingen

Dat er weer videowinkels zijn in Swat, is een ander signaal dat het normale leven terugkeert in de vallei die ooit Udhyana (tuin) werd genoemd en geliefd was bij toeristen vanwege zijn berglandschap.

De autoriteiten hopen dat de archeologische plaatsen, de forelvisserij en andere charmes van Swat, de status van toeristenbestemming kunnen herstellen. Dat is geen eenvoudige klus. Tijdens het offensief van het Pakistaanse leger tegen de taliban, vluchtten ongeveer 800.000 mensen naar veiliger plaatsen. De meeste bedrijven sloten hun deuren.
 
In 2010, net toen de mensen begonnen terug te keren, kwam er een nieuwe ramp: de rivier Indus trad buiten zijn oevers en verwoestende overstromingen troffen een vijfde van Pakistan.

Hotels

De Swatvallei telt 338 hotels en restaurants. Van alle bedrijvigheid in Swat heeft 43 procent te maken met de hospitality-sector, blijkt uit een onderzoek van het Amerikaanse Bureau voor Internationale Ontwikkeling (Usaid) uit april van dit jaar.
 
Usaid richt zich momenteel op het ondersteunen van de toeristische industrie. De ontwikkeling van infrastructuur wordt overgelaten aan de provincie Khyber Pakhtunkhwa. “De infrastructuur moet weer opgebouwd worden en we moeten de private sector helpen hun bedrijven weer van de grond te krijgen”, Aftab Rana, consultant toerismeontwikkeling van het Firms Project van Usaid.

“Mensen die naar Swat willen, hebben nu weinig keuze als het gaat om overnachtingsmogelijkheden. De wederopbouw van de hotelsector in de vallei is essentieel om het toerisme hier te bevorderen”, zegt Rana.

Ondanks de anti-Amerikaanse sentimenten in Pakistan, nemen de hoteliers de Amerikaanse hulp zonder vragen aan. De vijandigheid in Swat tegen de VS is een direct gevolg van de Amerikaanse aanvallen die de VS sinds 2009 met onbemande vliegtuigen uitvoeren op de taliban. Bij die aanvallen in kwamen duizenden burgers om.

Gewelddadig imago

“Voor zover ik weet heeft nog niemand hulp geweigerd”, zegt Said Nawab, voorzitter van de Hotelvereniging van Opper-Swat. “We weten wie dit geld geeft. Het Amerikaanse volk, niet de Amerikaanse regering”, zo rechtvaardigt hij de gang van zaken.

De veiligheid is verbeterd in Swat, maar het zal nog enige tijd duren voordat het wegennetwerk en de communicatienetwerken weer hersteld zijn. “De schade als gevolg van de overstromingen was zo omvangrijk dat we die niet in een paar maanden kunnen herstellen”, zegt Rana.
 
Niet iedereen is ervan overtuigd dat de vrede in Swat standhoudt, omdat de leiders van de TTP zijn ontsnapt. Ook bestaat de angst dat Swat het door de taliban veroorzaakte gewelddadige imago niet meer kwijtraakt.

De vrede lijkt vooralsnog bewaard te worden door de overmacht aan militairen, die dertig checkpoints inrichtten langs de strook van 90 kilometer die Mingoara verbindt met Kalam (een populaire toeristenstad in Swat). Enkele toeristen uit Karachi lieten weten zich ongemakkelijk en geïntimideerd te voelen door de situatie.

Brutale militairen

Als de winkeliers hun rolluiken aan het einde van de dag neerlaten, blijken ze er bijna allemaal hetzelfde uit te zien: groen, met een witte halve maan (de Pakistaanse vlag) en de tekst ‘Lang Leve het Pakistaanse Leger’. De winkeliers leggen uit dat het leger wil dat ze hun rolluiken zo verven.

“De militairen zijn brutaal. Ze laten je bij elk checkpoint wachten, snuffelen eindeloos in je papieren en je kunt beter niet zeggen dat je haast hebt. Dan vernederen ze je om je te straffen”, zegt een verbolgen chauffeur van een bestelbusje.

Maar dat, zo vinden de valleibewoners, is de prijs van de vrede. Liever de militairen dan de taliban.