Tekort aan studenten Arabisch bemoeilijkt strijd tegen terrorisme

Hoewel het aantal Amerikaanse studenten dat kiest voor een studie Arabisch aan de universiteit na de aanslagen van 11 september 2001 explosief is gestegen, zijn Grieks en Latijn nog steeds populairder.

Het tekort aan Arabisch-sprekenden heeft inmiddels geleid tot een agressieve wervingscampagne door de inlichtingendiensten. De CIA belooft bonussen tot maximaal 25.000 dollar aan nieuwkomers die vloeiend Arabisch of een andere belangrijke vreemde taal spreken.

Alle Amerikaanse inlichtingendiensten melden een substantiële toename van het aantal vacatures voor taalkundigen. Het aantal dat daadwerkelijk ingevuld wordt, blijft echter laag. Dat komt deels door de hoge eisen die gesteld worden aan sollicitanten en de toelatingsprocedure, die langer dan een jaar duurt. Een andere oorzaak is de weerzin onder Arabische Amerikanen om voor de inlichtingendiensten te werken. Die hebben volgens hen sterk bijgedragen aan de ‘islamofobie’ in het land.

Een gevolg van het tekort aan vertalers is dat de FBI en de CIA overspoeld worden met onvertaalde teksten, zegt de Heritage Foundation, een conservatieve denktank in Washington. Volgens de stichting zijn er ook niet genoeg vertalers om te communiceren met de gevangenen in Irak.

De FBI zegt sinds 11 september 2001 30.000 sollicitaties te hebben verwerkt van gegadigden voor de functie van vertaler Arabisch, Farsi of een andere Midden-Oostentaal. De dienst zegt blij te zijn als er onder elke twintig sollicitaties één of twee bruikbare zitten. De FBI heeft nu 1.200 taalkenners in dienst, voor 11 september 2001 waren dat er nog ongeveer 600.

Universiteiten in Amerika melden een toenemende belangstelling voor Arabisch en proberen hun curriculum aan te passen aan de nieuwe situatie. Zij zitten echter met het probleem dat veel docenten Arabisch de komende jaren de pensioengerechtigde leeftijd bereiken. Desondanks hebben we nu meer docenten Arabisch dan we tien jaar geleden studenten hadden, zegt Michael Lemmon, decaan van de taalopleiding van het ministerie van Buitenlandse Zaken.

In 2002 studeerden ruim 10.500 studenten Arabisch. Veel afgestudeerden kiezen er echter niet voor om zelf les te gaan geven. Ook is werken bij de overheid vaak niet hun eerste motivatie. Niet iedereen die Arabische taal en cultuur studeert is gecharmeerd van de Amerikaanse politiek in het Midden-Oosten, legt Juan Cole van de Universiteit van Michigan uit. Cole is historicus en spreekt zelf vloeiend Arabisch. Veel studenten zijn kritisch over het Amerikaanse beleid, met name als het gaat om het Israëlisch-Palestijnse conflict.

Het tekort aan Arabisch-sprekenden heeft ook gevolgen voor de communicatie met de moslimwereld. Een Arabisch-Amerikaanse commissie, benoemd door president Bush, concludeerde vorig jaar dat de campagne om het overheidsbeleid te communiceren naar de islamitische gemeenschap in Amerika ongecoördineerd verliep en dat te weinig geld beschikbaar was. Het gevaar dreigt dat de boodschap niet of verkeerd overkomt, aldus de commissie.

Er zijn hooguit een stuk of zes Amerikaanse woordvoerders die voldoende Arabisch spreken om op de Arabische radio of televisie te verschijnen, zegt Adam Clayton Powell van de Centrum voor Publieke Diplomatie van de Universiteit van Zuid-Californië. Amerika doet in dat deel van de wereld gewoon niet mee aan het debat. (JS)