Strijd tegen terrorisme maakt bizarre vergissingen

De twee moslimmeisjes van zestien werden op 24 maart opgepakt in New York en zaten zes weken vast in Pennsylvania. Vorige week liet de overheid hen in alle stilte gaan. Adama Bah zal verplicht worden naar Guinee terug te keren, het tweede meisje keerde samen met haar moeder en twee broers al terug naar Bangladesh, volgens de Immigratiedienst van de VS op vrijwillige basis. Haar naam wordt geheimgehouden. De meisjes kenden elkaar niet.

De immigratiedienst benadrukt dat de twee nooit van enige misdaad werden beschuldigd, alleen van administratieve schendingen tegen de immigratiewet. Maar in een document van de FBI, gelekt in de media meteen na hun arrestatie, staat dat de tieners een onmiddellijke dreiging waren voor de veiligheid van de Verenigde Staten op basis van bewijsmateriaal dat ze plannen zouden hebben zelfmoordterroristen te worden.

De Amerikaanse overheid weigert dat te bevestigen. De zaak wordt in geheimhouding gehuld, met gesloten hoorzittingen en verzegelde verklaringen. Advocaten kregen een verbod de overheidsinformatie openbaar te maken.

Deze zaak illustreert dat de strijd tegen het terrorisme ruimere politieke en sociale doelstellingen heeft - in casu om de moslimgemeenschap te intimideren, zegt Beau Grosscup, professor internationale betrekkingen aan de California State University. Volgens hem kunnen de VS de brede en slecht afgebakende macht die ze na 9/11 verwierven naar willekeur gebruiken. Ze weten dat noch de media noch de publieke opinie zal protesteren.

In een heel andere zaak hebben de aanklagers de handschoen nog niet in de ring gegooid. Hier draait het om het echtpaar Kurtz uit de stad Buffalo in de staat New York. Volgende maand zal het een jaar geleden zijn dat Hope Kurtz aan een hartaanval bezweek. Steve, haar echtgenoot, belde de ambulance en de politie. Toen de politie arriveerde, zagen ze niet alleen een ontzette echtgenoot en het levenloze lichaam van Hope, maar ook en vooral bacterieculturen en labmateriaal waaronder een mobiele machine om DNA uit celmateriaal te halen om uit te maken of voedsel al dan niet genetisch gewijzigde bestanddelen bevat.

Kurtz, een kunstprofessor aan de universiteit van Buffalo, legde uit dat het materiaal was voor een kunstexpositie over genetische manipulatie waaraan zijn vrouw en hij werkten. Het echtpaar was de grondlegger van een groep die zichzelf ‘Het Kritische Kunstensemble’ noemde, een collectief van performance artiesten.

De politiemensen geloofde het verhaal niet. Ze belden de FBI. Die stuurden een expertenteam voor gevaarlijke stoffen ter plaatse en de bacteriële culturen werden naar het labo gestuurd. Veiligheidshalve verzegelde de plaatselijke gezondheidsdienst de woning twee dagen lang. Ook een deel van de straat werd afgezet. Het lichaam van de vrouw werd in beslag genomen, net als de computer, de notitieboeken en het kunstenaarsmateriaal van het echtpaar. De man werd meegenomen naar een hotel en twee dagen ondervraagd door de FBI. Het hoofd van FBI-Buffalo gaf interviews aan de pers.

Toen kwam het officiële nieuws dat er geen gevaar was voor de openbare gezondheid. Kurtz mocht weer naar huis, maar de zaak kreeg nog een staartje. De rouwende echtgenoot werd aangeklaagd voor afpersing. De bacteriënculturen voor het kunstproject (waarde: 256 dollar) was onrechtmatig gedoneerd door het hoofd van het geneticadepartement van de universiteit van Pittsburgh.

Deze week kwam de zaak voor het eerst voor in een federale rechtbank. Kurtz’ advocaat eiste dat de beschuldiging onmiddellijk werd ingetrokken. Geen enkele wet verbiedt het gebruik van de bacteriën in kwestie. Bovendien, zo argumenteert de advocaat, heeft de FBI opzettelijk een rechter misleid. Om het oorspronkelijke huiszoekingsbevel te krijgen, zei ze dat Kurtz een foto bezat van een ontplofte auto met Arabische letters ernaast. De foto bleek een uitnodiging voor een kunsttentoonstelling.

De rechter heeft nog geen beslissing genomen en een datum voor een eventueel proces is nog niet bekend. Het Ministerie van Justitie, waaronder de FBI valt, wenst geen commentaar te geven op de zaak. FBI-agenten praten momenteel met mensen uit de omgeving van Kurtz: museumcuratoren in Massachusetts en Washington State, collega’s in New York en Californië en zijn studenten aan de universiteit van Buffalo. (ADR/MM)