Steeds meer moedersterfte in Argentinië

De meest recente overheidscijfers zijn die van 2009. In dat jaar stierven 55 zwangere vrouwen per 100.000 geboortes. Dat is meer dan in het jaar voordien, toen 44 zwangere vrouwen per 100.000 geboortes stierven.

De hoofdoorzaak is clandestiene, onveilig uitgevoerde abortus, zegt dokter Mabel Bianco, directeur van de Stichting voor Studie en Onderzoek van de Vrouw (FEIM). Abortus is strafbaar in Argentinië.

Geen handtekening van de minister

Jaarlijks wordt in Argentinië een half miljoen clandestiene abortussen uitgevoerd. Vooral in de arme bevolkingslagen sterven veel vrouwen als gevolg van complicaties.

Mabel Bianco klaagt aan dat men zelfs de zwangerschapsonderbreking die de wet wel toestaat, niet toepast, bij gebrek aan een officieel protocol dat deze ingreep in openbare ziekenhuizen wettelijk zou maken. Het protocol wacht al drie jaar op de handtekening van de bevoegde minister.

De wet staat abortus alleen toe wanneer het leven van de moeder in gevaar is of wanneer een vrouw met een mentale beperking zwanger is geworden na verkrachting. Veel artsen weigeren deze abortus toe te passen, zegt Bianco.

Vijfde millenniumdoelstelling

Argentinië had zich ertoe verbonden het moedersterftecijfer tegen 2015 tot 13 per 100.000 geboortes terug te dringen. Dat past binnen de millenniumdoelstellingen van de Verenigde Naties. De vijfde millenniumdoelstelling bepaalt dat de moedersterfte in 2015 gehalveerd moet zijn ten opzichte van 1990.

Binnen dat engagement had Argentinië zich ook voorgenomen de verschillen tussen de regio’s weg te werken. Maar de kloof wordt nog groter, vooral die tussen Buenos Aires en noordelijke provincies Jujuy en Formosa, waar de moedersterfte het dubbele bedraagt van het nationale gemiddelde.

Seksuele en reproductieve gezondheid

Bianco zegt dat Argentinië over programma’s voor seksuele en reproductieve gezondheid beschikt, alleen weten de mensen niet dat ze recht hebben op deze dienstverlening. In andere landen, zoals Chili of Uruguay, vindt de bevolking al decennia de weg naar dit soort programma’s, waardoor de moedersterfte daar veel lager ligt, zegt Bianco. In Chili sterven 20 zwangere vrouwen per 100.000 geboortes, in Uruguay 15 (cijfers van 2005).

In de hele regio Latijns-Amerika is het aantal gevallen van moedersterfte buiten proportie hoog: 130 per 100.000 geboortes, volgens VN-cijfers van 2007. De VN waarschuwen dat Latijns-Amerika van alle regio’s het verst van de vijfde millenniumdoelstelling verwijderd is.

Artsen weigeren anticonceptiva

De Argentijnse programma’s voor seksuele en reproductieve gezondheid dateren uit 2003. Ze voorzien niet enkel in advies over het voorkomen van ongewenste zwangerschap, ze verstrekken ook gratis anticonceptiva.

Maar de programma’s slagen er niet in de mensen te bereiken, zegt Bianco. Het gebeurt dat gezondheidscentra over onvoldoende anticonceptiva beschikken of niet de folders en affiches ontvangen om mensen te sensibiliseren.

Vrouwen, vooral arme vrouwen, botsen ook op artsen die hen anticonceptiva weigeren omdat ze die als “aborterend” beschouwen. Of ze maken het de vrouwen moeilijk: “In sommige gezondheidscentra vragen ze een identiteitsdocument bij de overhandiging van voorbehoedsmiddelen”, zegt Bianco.