Scheurtjes in Costa Rica's groene imago

De discussie begon al een paar jaar geleden, toen de president het Canadese bedrijf Infinito Gold per decreet toestond een mijn te openen in Crucitas, in de noordelijke provincie Alajuela. Het Hooggerechtshof moet nog beslissen of het staatshoofd dit zomaar mag doen, maar volgens milieubeschermers brengt de mijn het leefgebied in gevaar van de grote groene ara (Ara ambiguus). Het gebied is een belangrijke schakel voor trekvogels in Midden-Amerika.

Hongerstaking

Op 8 oktober begonnen veertien mensen een hongerstaking voor het presidentieel paleis. Die hebben ze intussen om gezondheidsredenen weer gestaakt.

Het decreet werd getekend door de voormalige president Óscar Arias omwille van het “nationaal belang”, maar toen de huidige president Laura Chinchilla op 8 mei aantrad, schortte ze dit besluit direct op totdat de hoge rechters hun mening zouden geven.

Een andere kwestie die de gemoederen bezighoudt is de vervuiling van de rivier Tárcoles, die dwars door de metropool San José stroomt en daar wordt vervuild met ongezuiverd rioolwater. Er wordt op dit moment een zuiveringsinstallatie gebouwd die in 2015 een kwart van het afvalwater moet verwerken.

Vooruitstrevende wet

Een derde zaak kwam op de voorgrond op de biodiversiteitsconferentie, vorige maand in Japan. Costa Rica kreeg daar niet alleen de Grijze Planeet-award voor zijn gebrekkige bescherming van een kwetsbaar kustgebied, maar ook de Future Policy Award 2010. Die prijs ontving het land voor zijn vooruitstrevende biodiversiteitswet uit 1998.

De Costa Ricaanse wet bepaalt dat biologische ontdekkingen, waaronder bijvoorbeeld medicinale kennis van de inheemse bevolking, niet gepatenteerd mogen worden, en dat de toegang ertoe wordt gewaarborgd.

Ook deze wet ligt intussen bij het Hooggerechtshof. Het vrijhandelsverdrag dat Costa Rica gesloten heeft met de VS en Midden-Amerika eist namelijk wél een bescherming van patenten op intellectueel eigendom, ook van biologische ontdekkingen.

In het opstellen van de wet hebben alle sectoren van de maatschappij deelgenomen, van inheemse volken tot boeren en van natuurbeschermers tot academici. De uitkomst is een prijs waard — maar of de wet ongeschonden blijft, is nog maar de vraag.