Ontwikkelingswerkers vergeten ‘aidsbril’ op te zetten

Als een schakel verzwakt, verzwakken ze allemaal, zegt Michael Loevinsohn van Renewal, een regionaal netwerk dat zich bezighoudt met aids-problematiek in zuidelijk Afrika. Aids verlamt de gezondheidszorg, de landbouw, de handel en de industrie, terwijl al die sectoren onder verschillende overheidsdepartementen vallen. Vaak houden niet-gouvernementele organisaties zich ook alleen met deelaspecten bezig. Hun beleid is gedoemd te mislukken, als er geen rekening wordt gehouden met de gevolgen van aids, zegt hij.

Volgens Gillespie moet iedereen die zich met armoedebestrijding bezighoudt, een dubbelfocusbril opzetten. Alles wat ze doen moet door een hiv-lens worden bekeken. Dat betekent niet dat je eerste doel het bestrijden van aids moet zijn, maar je bereikt je doel niet als je aids buiten beschouwing laat.

De effecten van aids zijn nochtans bekend. De afgelopen vijf jaar zijn er vijfhonderd verschillende publicaties verschenen over voedselzekerheid in relatie tot aids, meent Stuart Gillespie van het International Food Policy Research Institute (IFPRI) in Washington.

Aids verergert armoede op een verwoestende manier. Zieken hebben meer kwalitatief hoogwaardig voedsel nodig dan voorheen. Boeren met aids zijn niet in staat om hun land te ploegen of om hun kennis over te dragen op de volgende generatie. Hun weduwen lopen grote kans in de prostitutie te belanden, omdat ze anders geen geld hebben om hun kinderen te onderhouden.

Boerenfamilies die afhankelijk zijn van het geld dat een familielid dat in de stad werkt naar huis stuurt, komen plotseling zonder inkomen te zitten als hij of zij overlijdt. Een enkeling krijgt levensverlengende aidsremmers, maar die bevatten vaak niet de dure vitaminesupplementen en andere benodigde voedingsmiddelen.

Wetenschappers en donors zijn nog niet allemaal overtuigd van het verband tussen aids en ondervoeding. Zij wijzen er op dat droogte, politieke factoren en globalisering ook honger kunnen veroorzaken.

Organisaties die activiteiten hebben ontwikkeld waarin de interactie tussen voedselzekerheid en aids centraal staat, werken vrijwel geïsoleerd, zegt Gillespie. Het zijn vaak kleine organisaties en hun werk krijgt maar zelden aandacht.

Tijdens de conferentie werden cijfers gepresenteerd die inzicht gaven in de economische impact van aids. Het bruto binnenlands product (bbp) van Tanzania zal in 2010 met naar schatting 15 tot 20 procent gedaald zijn als gevolg van aids, terwijl het land een gestage economische groei kent. (JS/MM)