Nationalisme viert hoogtij onder teruggekeerde Koerden

Kirkuk telt ongeveer 600.000 inwoners en is een etnische mix van Koerden, inwoners van Arabische afkomst en Turkmenen, Iraki’s van Turkse origine. De politieke partijen die de Arabische en Turkmeense bevolking van Kirkuk vertegenwoordigen, hebben een campagne op poten gezet tegen het recht van teruggekeerde Koerdische vluchtelingen om te stemmen. Zij vrezen dat ze slachtoffer zullen worden van etnische zuivering door de Koerden, als die te veel macht krijgen.

Succes van de campagne bleef echter uit en er klinken ook gematigde stemmen. Het laat mij koud wat de politieke leiders van de Turkmeense partijen beweren, zegt de gepensioneerde Turkmeen Ismael Jalil Khalil, die nog niet weet voor welke partij hij gaat stemmen. Kirkuk is er niet speciaal voor Koerden, Turkmenen, Arabieren of christenen. Het is een stad van broederschap voor alle inwoners van Irak. Het belangrijkste is dat de mensen hier de kans krijgen om te stemmen voor wie ze willen.

Veel Koerden willen van het olierijke Kirkuk opnieuw een Koerdische stad maken. In de jaren tachtig liet Saddam de Koerden deporteren en werden hun huizen geconfisceerd, maar sinds de val van Saddams regime zijn tienduizenden naar Kirkuk teruggekeerd. Bij gebrek aan huizen hebben veel Koerden hun intrek genomen in krottenwijken aan de rand van de stad. Bijna 500 families wonen in een krottenwijk gebouwd in het gemeentelijke voetbalstadion.

Het leven in het voetbalstadion is hard. De inwoners leven in krotten met één kamer, zonder deuren of sanitaire voorzieningen. Hun oorspronkelijke huizen zijn vernietigd of aan de Ba’athisten gegeven, zegt Khadel Mosekhadera, leerkracht en kampoverste. Ze kunnen hun huizen dus niet terugkrijgen. Ze kunnen nergens naartoe. Het aantal families dat zijn intrek neemt in het voetbalstadion blijft toenemen. In een jaar tijd is het inwonersaantal meer dan verdubbeld.

In het voetbalstadion nemen de frustraties toe. Dankzij een hulporganisatie hebben we stromend water en een paar tapijten, zegt Hadi Ali Amin, een inwoner van het kamp. Zoals veel nationalistische Koerden in het voetbalstadion hoopt ze dat Kirkuk deel zal uitmaken van een gebied dat door Iraakse Koerden geregeerd wordt. Dit is het land van mijn grootouders en dat mogen we niet opgeven. Ik heb onder Saddam al twee zonen verloren en desnoods verlies ik er nog twee.

De VS houden zich op de achtergrond in de discussie over de status van Kirkuk. Dat is een interne zaak. De Iraki’s moeten zelf beslissen hoe ze het onrecht gaan aanpakken dat de regering van Saddam in en rond Kirkuk heeft aangericht, verklaarde een Amerikaanse woordvoerder vorige week. (KC/JS)