Microkrediet hielp al bijna 100 miljoen arme mensen

Vorig jaar stond de teller op 92 miljoen gezinnen. Dat komt neer op een verzevenvoudiging sinds 1997, het lanceerjaar van de Microcredit Summit Campaign (MSC). In die campagne werken actievoerders en regeringen uit 137 landen samen om het systeem van kleine leningen overal ingang te doen vinden.

Microkredieten zijn opvallend succesvol tussen alle andere ontwikkelingsinitiatieven. Via microkredieten weten steeds meer arme gezinnen zich op een waardige manier van armoede te bevrijden, zegt Sam Daley-Harris van de Microcredit Summit Campaign. De meeste leningen gaan naar extreem armen, 66,6 miljoen families. Zo’n 333 miljoen gezinsleden profiteren ervan mee.

Microkrediet werd in de jaren zeventig geïntroduceerd in Bangladesh, waar de Grameen Bank begon met het verstrekken van leningen aan armen. Zij konden bij andere banken geen krediet krijgen wegens gebrek aan onderpand. De bedoeling van het microkrediet is dat armen door middel van het opzetten van een klein bedrijf aan de armoede kunnen ontsnappen. Doorgaans betalen de begunstigden hun lening terug in een periode van zes maanden tot een jaar.

De Verenigde Naties riepen 2005 uit tot het Internationale Jaar van het Microkrediet. Volgens secretaris-generaal Kofi Annan van de VN heeft microfinanciering in veel landen haar waarde bewezen als wapen tegen armoede en honger.

Uit het rapport van Microcredit Summit Campaign blijkt dat van de 66,6 miljoen allerarmsten die een microkrediet kregen, 84 procent vrouw is. Zelfredzaamheid bij vrouwen bevorderen is essentieel voor het bestrijden van armoede, zegt Daley-Harris. Dagelijks sterven 29.000 kinderen aan ondervoeding en ziekten die meestal te voorkomen zijn.

Microkredieten ondersteunen allerlei soorten bedrijvigheid, variërend van graan dorsen tot riksja-taxi’s en meer high-tech-initiatieven, zoals op het gebied van mobiele telefonie. In combinatie met andere strategieën vormen de microkredieten een goede basis voor een blijvende zelfredzaamheid voor armen, zegt de MSC. De meeste programma’s voor microfinanciering bieden al een combinatie van diensten aan, inclusief sparen, trainingen, netwerken. Microkredieten kunnen zo krachtige instrumenten worden voor andere gewenste sociale ontwikkelingen.

Bangladesh is een goed voorbeeld van succesvol gebruik van microkrediet. Shahidur Khandker, onderzoeker van de Wereldbank, bestudeerde de activiteiten van drie Bengalese kredietverstrekkers over een periode van veertien jaar. Uit zijn bevindingen blijkt dat armoedevermindering op het platteland van Bangladesh voor 40 procent te danken is aan microkredieten, aldus MSC.

In het Human Development Report 2005, gebaseerd op onderzoek van de VN, worden India en Bangladesh met elkaar vergeleken. Ondanks de sterke economische groei in India blijkt dat in Bangladesh de kindersterfte sneller daalt. Volgens de onderzoekers komt dat door de effectieve samenwerking die in Bangladesh bestaat met maatschappelijke organisaties.

Hoewel met microfinanciering indrukwekkende resultaten zijn behaald, zijn er ook nog genoeg uitdagingen. Zo gaat minder dan 1 procent van alle leningen van de Wereldbank naar microkrediet. Uit het rapport blijkt dat 90 procent van de huidige microfinanciering naar ontleners in Azië gaat. De overige 10 procent is verspreid over de rest van de wereld. In Afrika wordt slechts 8,5 procent van de potentiële markt bediend. Meer dan 90 procent van de armen heeft nog steeds geen toegang tot financiële diensten zoals leningen. In Latijns-Amerika en het Caribische gebied wordt slechts 11,6 procent van de markt bediend.

De Microcredit Summit Campaign hoopt dat de topontmoeting over microkrediet die in 2006 in Halifax (Canada) wordt gehouden, een nieuwe impuls geeft. De MSC heeft daarvoor nieuwe doelstellingen geformuleerd: microkrediet voor 175 miljoen van de allerarmsten en het inkomen verbeteren van 100 miljoen arme families die van meer dan een dollar per dag leven. (JS/PD)