Mexico arresteert tien 'drugsburgemeesters'

De arrestaties lichten een tip van de sluier op die in Mexico over de nauwe banden tussen de politiek en de drugsmaffia ligt. De burgemeesters komen uit de regeringpartij PAN, uit de PRI die de voorbije decennia de lakens uitdeelde en uit de linkse PRD. De 17 ambtenaren waren actief op het vlak van de openbare veiligheid in Michoacán. Onder hen bevinden zich onder meer de veiligheidsadviseur van gouverneur Leonel Godoy, de commandant van een politie-eenheid, een procureur en de directeur van een opleidingsinstituut van de politie.

La Familia

De aanhoudingen kwamen er kort nadat in Michoacán een aantal leden van ‘La Familia’ waren opgepakt. Dat drugskartel houdt zich ook bezig met ontvoeringen en wordt beschouwd als een van de meest gewelddadige misdaadgroepen in Mexico.

Het aantal aangehouden burgemeesters is onuitgegeven, maar het resultaat “verrast me niet erg”, zegt Javier Santiago Castillo, een politicoloog van de UAM, een universiteit in Mexico-stad. De banden tussen de drugsmaffia en de Mexicaanse politiek “worden almaar duidelijker”. Volgens de wetenschapper is het “erg moeilijk om de besmetting van de politieke wereld te vermijden”, gelet op de financiële macht van de drugsmaffia.

Het is lang niet de eerste aanhouding van overheidsmedewerkers in Mexico die beschuldigd worden van banden met de onderwereld. Vorig jaar werden maandelijks gemiddeld 426 politiemensen de laan uitgestuurd of gearresteerd omdat ze voor de georganiseerde misdaad zouden werken. Daar zaten ook hoge functionarissen tussen, zoals de chef van Interpol in Mexico en de coördinator van de federale politie.

De Mexicaanse president Felipe Calderón zet sinds december 2006 massaal legereenheden in bij de strijd tegen de drugsmaffia. Het offensief, dat in Michoacán van start ging, heeft voorlopig alleen voor meer geweld gezorgd. Tussen januari en maart van dit jaar eisten conflicten tussen drugsbendes en gewapende confrontaties tussen de drugmaffia en de ordediensten 1.600 slachtoffers.

Verkiezingen onder invloed

Santiago Castillo, de politicoloog van de UAM, acht het erg waarschijnlijk dat er bij de nationale, regionale en lokale verkiezingen van 5 juli weer nieuwe politici verkozen worden die op de loonlijst van de drugsmaffia staan. Er treden ook heel wat kandidaten aan die ooit in verband werden gebracht met corruptie, verduistering of misbruik van overheidsgeld. De linkse PRD heeft onder meer Mario Moreno Conrado op een van haar lijsten staan, een voormalige burgemeester uit de deelstaat Mexico die door het gerecht verdacht wordt deel uit te maken van een bende ontvoerders.

Volgens peilingen is maar 35 procent van de kiesgerechtigde Mexicanen van plan te gaan stemmen. Het nieuws over de tien burgemeesters die misschien voor de drugsmaffia werkten, kan nog meer mensen doen afhaken, vreest Santiago Castillo.

Lorenzo Meyer, een historicus van het Colegio de México, gelooft dat de woekering van de georganiseerde misdaad in de Mexico en de infiltratie van de politieke wereld hun oorsprong vinden  in de almacht van de PRI tussen 1929 en 2000. Volgens Meyer tolereerde die partij de toenemende macht van de onderwereld verregaand. Arrestaties van belangrijke politici of zakenmensen omwille van corruptie of witteboordencriminaliteit waren een zeldzaamheid.

Ook sinds de PAN in 2000 de macht heeft overgenomen, zijn dergelijke arrestaties uitzonderingen gebleven. Eén van de grootste vissen die toch in het net gingen, was  Mario Villanueva van de PRI. Hij was tussen 1993 en 1999 gouverneur van deelstaat Quintana Roo en werd in 2001 veroordeeld omdat hij drugshandelaars de hand boven het hoofd had gehouden. Vorig jaar werden ook het voormalige hoofd van de Mexicaanse drugsbestrijding en andere hooggeplaatste ambtenaren gearresteerd omdat ze omgekocht zouden zijn door drugskartels. Misschien vormen de recente aanhoudingen het begin van een nog grotere schoonmaak van de politieke wereld in Mexico.