Mexicaanse hooggerechtshof opent jacht op beulen van vuile oorlog

Jesús Piedra, Ibarras zoon, werd door veiligheidsagenten beschuldigd aan het hoofd te staan van één van de guerrillagroepen waartegen toenmalig president Luis Echeverría hardhandig optrad. Jesús Piedra verdween, zoals meer dan 500 anderen in die jaren van ´vuile oorlog`. De huidige president Vicente Fox beloofde bij zijn aantreden klaarheid te scheppen in de verdwijningen. Hij richtte een speciale gerechtelijke cel op om aanklachten van schendingen door vorige regeringen te onderzoeken.

Rosario Ibarra geloofde er niet in en noemde het smalend een ´propaganda-instrument`. In juli wees Human Right Watch de Mexicaanse president nog met de vinger: hij zou zijn belofte om de misdaden van de jaren zestig en zeventig te onderzoeken, niet hard maken. Het verbreken van de vrijspraak van de ontvoerders van Jesús Piedra geeft echter het signaal dat Fox wel werk wil maken van de vervolging van overtreders.

Net als veel andere Latijns-Amerikaanse staten verleende Mexico jarenlang amnestie aan overtreders van mensenrechten. De speciale gerechtelijke cel onder leiding van openbaar aanklager Ignacio Carrillo werd door activisten als Rosario Ibarra dan ook beschouwd als een doekje voor het bloeden. Toch was het Carillo die de rechtszaak tegen de twee voormalige veiligheidsagenten die Jesús Piedra ontvoerden, voor het hooggerechtshof bracht nadat een lagere rechtbank de aanklacht verworpen had wegens verjaring. Het hooggerechtshof verbrak die uitspraak. Daardoor kunnen de beklaagden wel aangehouden worden.

De zaak haalt veel pers in Mexico. Openbaar aanklager Ignacio Carillo waarschuwt de regering dat zijn cel haar werk slechts naar behoren kan doen indien ze voldoende werkingsmiddelen krijgt. De cel behandelt momenteel aanklachten tegen ongeveer vierhonderd voormalige agenten en regeringsambtenaren. Ze beschikt over zestig onderzoekers, drie advocaten, vijftien administratieve krachten, vier communicatiemensen en vijf historici. Haar budget werd dit jaar met meer dan een derde gereduceerd. Gesteund door de massale belangstelling heeft Carillo een oproep gedaan aan slachtoffers van de ´vuile oorlog` om zich kenbaar te maken en mee bewijslast te helpen verzamelen tegen de gewelddadige onderdrukking van dissidenten door voormalige president Luis Echeverría.

Rosario Ibarra, die door haar jarenlange strijd een populaire politieke figuur geworden is, blijft vooralsnog sceptisch: Pas wanneer Echeverría en zijn handlangers gevangen zitten en mijn zoon levend terug gekeerd is, zal ik eindelijk geloven dat gerechtigheid geschiedt in dit land.