'Israël zal ooit in de pas moeten lopen'

Bilal Benyaich: ‘Met dit soort beleid kan Europa geen invloed uitoefenen op Israël. In 2005 kwam de Europese Unie met een nieuw beleid, in de vorm van actieplannen. De EU koos daarbij duidelijk voor een opsplitsing van de economische en politieke relaties. Israël kon zonder probleem participeren aan de meest exclusieve economische samenwerkingsprojecten zonder dat er voorwaarden werden gesteld, zonder een politieke prijs te betalen. De ondemocratische behandeling van minderheidsgroepen in Israël, de bezetting, het geweld, de Gaza-oorlog waren van weinig tel.

De EU legt het Midden-Oostenconflict informeel wel op tafel in  besprekingen met Israël maar zet niets op papier. Zo kan je natuurlijk niets afdwingen. Israël mag dan luid het tegenovergestelde beweren, in de politieke feiten staan we vanuit Europa –tegelijk de belangrijkste sponsor van de Palestijnse Autoriteit– vaak aan Israëlische kant. Dat is geen waardeoordeel, wel een vaststelling. Het nieuwe nabuurschapsakkoord tussen Europa en Israël mag dan even opzij geschoven zijn, in de feiten werken we nauw samen.

Langs de andere kant wil ik wel geloven dat Europa op lange termijn krachtdadig zal optreden.’

Benyaich is ervan overtuigd dat een moment komt waarop de belangen van de belangrijkste bemiddelingspartijen Europa en de VS,  en die van Israël lijnrecht tegenover elkaar staan.

Benyaich: ‘Ik denk niet dat Israël de belangrijkste partner van de VS zal blijven in het volgende decennium. De wereld is sterk aan het veranderen, en daarbinnen geraakt de Israëlische rol langzaam uitgespeeld. Israël is nu al veel minder een Amerikaanse troef in de regio, tenzij op de middellange termijn als tegengewicht voor de Iraanse invloed in het Middellands Zeegebied. Maar er zal een moment komen waarop het Israëlische beleid totaal in tegenstrijd is met het buitenlands beleid van de VS in de regio, zowel economisch, militair als politiek. De academici John Mearsheimer en Steven Walt zeggen dat al langer: het blinde pro-Israëlische VS-beleid ondermijnt de Amerikaanse belangen. Ik verwacht weinig ommezwaai onder Barack Obama maar ooit zal Israël toch in de pas moeten lopen.’ (td)

Europa, Israël & de Palestijnen, door Bilal Benyaich, werd uitgegeven door Academic & Scientific Publishers, 320 blzn. ISBN 9789054876977