Indiaanse vrouw aan het hoofd van OAS?

De Guatemalaanse president Oscar Berger verklaarde dit weekend dat de kandidatuur van Menchu de verdeeldheid over de toekenning van de topfunctie kan helpen overwinnen.

Het zou een eer zijn voor mij en een historische ontwikkeling voor een inheemse vrouw die uit de sociale strijd komt om een organisatie als de OAS te leiden, zei Menchu in een telefonisch interview met IPS. Menchú is een mensenrechtenactiviste en kreeg in 1992 de Nobelprijs voor de Vrede.

Maar het voornemen van de Guatemalaanse regering overtuigt niet iedereen. De Mexicaanse expert internationale relaties Leonel Cepeda gelooft dat Guatemala haar naam alleen in het spel brengt om meer duidelijkheid te brengen in de steun die andere kandidaten genieten. Menchú verwerpt die theorie. Mijn eventuele kandidatuur moet de kloven in de regio overbruggen en is bedoeld als steun aan de armste bevolkingsgroepen. Menchu gelooft dat haar officiële kandidatuur afhangt van wat de andere kandidaten ondernemen en of de voorwaarden vervuld zijn om mij als consensuskandidaat naar voren te schuiven.

Tot hiertoe zijn er drie kandidaten in de race naar de topfunctie. De Chileense minister van Binnenlandse Zaken, Miguel Insulza, heeft al officieel de zegen van Argentinië en Brazilië en geniet de stilzwijgende steun van Venezuela. De Mexicaanse Buitenlandminister Luis Derbez heeft Canada en Belize achter zich. En dan is er de voormalige Salvadoraanse president Francisco Flores. Die kan rekenen op Costa Rica, Nicaragua en Panama. Guatemala stond ook op zijn lijstje, tot dat land de naam van Menchú liet vallen.

Insulza en Flores zeggen dat ze elk 10 lidstaten van de OAS achter zich hebben, en Derbez is naar eigen zeggen zeker van zeven stemmen. Minstens één kandidaat overdrijft, want de OAS heeft maar 34 lidstaten.

Om de overwinning binnen te halen, moet een kandidaat minstens 18 landen achter zich krijgen. Tegen de wil van de VS in kan in de praktijk ook niemand verkozen worden. Washington heeft altijd een grote invloed uitgeoefend op de OAS. De Amerikaanse regering heeft laten weten dat ze liefst iemand uit Centraal-Amerika het pleit zou willen zien winnen. Maar veel andere landen hebben bedenkingen bij Flores omdat die volgens hen te dicht bij de VS staat. De VS hebben geen veto gesteld tegen de andere twee officiële kandidaten. Mexicaanse diplomaten geloven dat Washington in het geheim al steun heeft toegezegd aan Derbez.

Geen enkel land heeft zich al uitgesproken voor Menchú. De hulpbisschop van San Salvador, Gregorio Rosa Chávez, heeft in naam van de katholieke kerk in El Salvador wel verklaard dat hij de kandidatuur van Menchú steunt. Hij gaat ervan uit dat Menchú het zou opnemen voor de indianen en de armen in de regio.

De verkiezing van een nieuwe OAS-baas vindt misschien plaats tijdens de algemene vergadering van de organisatie in juni in Atlanta. (PD/MM)