Geurtje aan Chileense zalm wordt sterker

De eerste drie maanden van dit jaar leverde de uitvoer van zalm Chili 370 miljoen euro op. Maar van elke 100 euro die de zalmkwekers binnen krijgen, gaat maar 4,5 euro naar het loon van de werknemers in de sector, rekent de internationale organisatie Dierenartsen zonder Grenzen voor. Het krachtvoeder dat de vissen snel doet groeien kost 27 euro, voor de verkoop is 12,5 euro nodig, aan afschrijvingen gaat 3,5 euro op en de rest is pure winst.

Maar dat is niet alles. Veel zalmkwekerijen zijn een hel voor de mensen die er werken, schrijven de auteurs van het recente rapport ‘Zalmkweek en mensenrechten - Systematische schendingen’ van de Stichting Oceana, een internationale milieuorganisatie.

Werknemers worden geslagen en mishandeld, ze moeten langer werken dan het wettelijk maximum, en hun werkomgeving is vaak onmenselijk’, zegt Marcel Claude, de ondervoorzitter van Océana voor Latijns-Amerika. Ook zwangere vrouwen worden niet ontzien. Vrouwen en inheemse werknemers verdienen extra weinig en worden nog zwaarder in de tang genomen omdat ze minder snel protesteren. Vaak wordt vakbondswerk moeilijk of onmogelijk gemaakt. De Chileense staat heeft niet de middelen om in de uithoeken van het land toe te kijken op goede werkvoorwaarden en de naleving van alle arbeidsnormen, en daarvan maken de zalmkwekers maximaal gebruik.

Chileense ondernemers begonnen in 1986 op grote schaal zalm te kweken. Zalm is intussen het vierde exportproduct van het Zuid-Amerikaanse land. In de Chileense zalmkwekerijen werken 30.000 mensen; toeleveringsbedrijven zijn goed voor nog eens 15.000 arbeidsplaatsen. Volgens SalmonChile, een verband van 47 van de grootste kwekers, zullen er tegen 2010 nog eens 16.000 banen bijkomen in het zuiden van Chili. De zalmkwekers zijn van plan daar nog eens 1,17 miljard euro te investeren.

De werkgeversorganisatie Sociedad de Fomento Fabril (Sofofa) noemt het rapport van Oceana een pseudostudie. Sofofa zegt dat Oceana gefinancierd wordt door de concurrenten van de Chileense zalmkwekers.

Rodrigo Infante, algemeen beheerder van SalmonChile, benadrukt dat de Chileense zalmkwekers wel degelijk op een duurzame manier willen produceren, met respect voor de natuur en op een sociaal verantwoorde manier. SalmonChile wuift met een enquête van de universiteit van Los Lagos uit 2004. Daaruit blijkt dat de overgrote meerderheid van de Chilenen uit streken waar zalm wordt gekweekt, blij zijn met de werkgelegenheid die de sector biedt en van mening is dat de bedrijven hun werknemers goed betalen en oog hebben voor het milieu. (PD/ADR)