Gebrek aan artsen en ziekenhuizen houdt Tanzaniaanse kindersterfte hoog

De lidstaten van de Verenigde Naties stelden zich in 2000 enkele concrete doelstellingen om de armoede in de wereld te bestrijden. Een van die doelstellingen de vermindering van de kindersterfte tegen 2015 met twee derde in vergelijking met 1990. In de meeste landen van zwart Afrika, waaronder ook Tanzania, komt van een forse daling van de kindersterfte voorlopig niets in huis.
“We liggen ver achterop”, zegt dokter Isaac Maro van het Muhimbili National Hospital in Dar es Salaam, “Eerlijk gezegd denk ik dat het de regering niet echt menens is om de deadline te halen. De politici komen altijd weer met bezielde ideeën voor de dag, maar ik zie niet hoe we deze doelstelling kunnen halen.”
De cijfers over de kindersterfte in Tanzania lopen nogal uiteen. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WGO) steeg de sterfte onder kinderen jonger dan vijf in Tanzania van 137 per 1000 in de periode van 1992-1996 tot 147 per 1000 in 1995-1999. Het Tanzaniaanse Bureau voor de Statistiek houdt het op een sterfte van 112 op 1000 voor de periode 2000-2005. Unicef is heel wat pessimistischer en stelt dat van 2000 tot 2003 165 op 1000 kinderen stierven voor hun vijfde levensjaar.
Volgens Maro pakt de regering graag uit met haar gezondheidsbeleid, maar verliest ze uit het oog dat de meeste Tanzanianen helemaal geen toegang hebben tot medische zorgen. “Het heeft niet veel zin te verkondigen dat je gratis medicijnen uitdeelt wanneer het gezondheidssysteem slechts 30 procent van de mensen bereikt”, zegt Maro.
Een tragisch voorbeeld is Rukwa, een rijk landbouwgebied waar slechts zeven dokters aan de slag zijn die samen nauwelijks aan een kwart van alle medische behoeften kunnen voldoen. In totaal moesten al 12 dispensaria en gezondheidscentra in het gebied hun deuren sluiten. Het gevolg is dat de mensen er nu veel verder moeten lopen en de sterfte bij kinderen jonger dan vijf er op 143 op 1000 ligt.
Volgens dokter Maro spelen naast de gebrekkige toegang tot medische zorgen ook de armoede en het opleidingsniveau van de mensen een rol. Mensen met een minimum aan opleiding begrijpen de informatie over gezonde voeding en gezinsplanning die hen wordt aangeboden makkelijk. Maar de informatiecampagnes halen niet veel uit als mensen het geld niet hebben om geneesmiddelen te kopen.
“Het is zover gekomen dat de mensen nog geen eenvoudige tabletjes kunnen betalen. Denk je dat ze dan geld genoeg hebben voor een echografie?”, zegt Maro.
Volgens het Tanzaniaanse Bureau van de Statistiek hangen de overlevingskansen van een kind af van de plaats waar het opgroeit, het onderwijsniveau van de moeder en het financiële vermogen van het gezin. De impact van aids kan direct of indirect zijn. Ook wanneer een kind de ziekte niet krijgt overgedragen van zijn seropositieve moeder, ondervindt het later negatieve gevolgen wanneer de moeder vroegtijdig overlijdt.