“Filipijnse regering moet het Davao Doodseskader stoppen”

Een nieuw rapport van de organisatie “You Can Die Any Time: Death Squad Killings in Mindanao”, dat gisteren (dinsdag) werd gepubliceerd, bevat informatie van insiders over de opzet, de structuur en de modus operandi van het zogenaamde “Davao Death Squad” (DDS).

In de voorbije tien jaar is het aantal aanslagen in Davao gestaag toegenomen. In 1998 ging het nog om twee gevallen, maar dat aantal steeg snel tot 98 in 2003 en 124 in 2008. In januari van dit jaar alleen al werden 33 gevallen gerapporteerd.

“De honderden aanslagen in Davao in de voorbije jaren zijn geen toevallige gebeurtenissen, maar een geplande campagne van een doodseskader waarbij de politie en lokale ambtenaren betrokken zijn”, zei HRW-directeur Kenneth Roth bij de voorstelling van het rapport. “De politie slaagt er nooit in om de daders op te sporen, terwijl de lokale overheden juichen vanaf de zijlijn.”

Patroon

Human Rights Watch onderzocht in juli vorig jaar 28 moorden. De organisatie deed daarvoor meer dan vijftig interviews met de familieleden van de slachtoffers, getuigen, advocaten, journalisten en ambtenaren in de steden Davao, General Santos en Digos. Tientallen familieleden beschreven hoe de moorden allemaal een zelfde patroon volgden. De meeste slachtoffers waren verdacht van drugshandel of kleine misdrijven of waren straatkinderen, vaak lid van een bende.

Volgens de bronnen van HRW binnen het DDS zijn de meeste leden van de eskaders voormalige rebellen of jonge mannen die zichzelf met hun lidmaatschap willen vrijwaren. “Geen enkele van mijn vrienden in het eskader hebben een opleiding genoten, dus er zijn niet veel opties voor hen”, zegt één van de geïnterviewden. “Ze verkiezen deze job boven gewone criminaliteit, omdat het de meest veilige optie is en bovendien nog goed betaalt ook. Ze hebben geen schrik, want degene die ze zou moeten arresteren is meestal hun opdrachtgever.”

Actieve of voormalige politieleden voorzien de eskaders van training, wapens en munitie, motorfietsen en informatie over hun doelwit. De eskaders gebruiken vaak handvuurwapens die ook door de politie gebruikt worden, maar voor veel ordinaire criminelen te duur zijn.

Volgens de bronnen krijgen de eskaders lijsten met doelwitten van de politie, gemeentelijke of provinciale ambtenaren. HRW vond een patroon in de meeste moorden: de aanvallers kwamen in groepjes van twee of drie op een ongemerkte motorfiets. Ze schoten of staken hun doelwit neer zonder waarschuwing in volle daglicht, zonder zich zorgen te maken over getuigen.

“Zo snel als de aanvallers kwamen, zo snel waren ze ook weer verdwenen”, zegt Roth. “De politie komt vrijwel altijd te laat en lijkt weinig geïnteresseerd in de sporen of mogelijk bewijsmateriaal.” Families die de politie voorzien van namen van mogelijke verdachten en getuigen, worden in het ongewisse gelaten. Vaak durven getuigen niet te spreken, omdat ze vrezen zelf een doelwit te worden.

“Legitiem doelwit”

De burgemeester van Davao, Rodrigo Duterte, heeft al verschillende keren laten uitschijnen de aanslagen te steunen. Hij vindt dat ze een afschrikkingseffect hebben op criminelen en de stad veiliger maken. Duterte windt er geen doekjes om: “Als je je bezighoudt met criminaliteit in de stad, als je een crimineel bent of lid van een bende die onschuldige mensen als prooien heeft, dan zal je een legitiem doelwit voor een moordaanslag zijn, zo lang ik burgemeester ben.”

HRW roept de Filipijnse president Gloria Macapagal Arroyo op om de aanslagen publiek te veroordelen en alle nodige stappen te ondernemen om de moordcampagne te stoppen. “De regering moet een duidelijk signaal sturen naar de lokale overheden dat de moorden op kleine criminelen, druggebruikers en straatkinderen niet langer door de beugel kunnen”, zegt Roth.