‘Eco-elite’ moet niets weten van arme mensen

Stel: je leeft met je gezin en de gezinnen van je oude studiegenoten en
vrienden intellectuelen en artiesten in een droomwereld. Aan de voet van
de Andes, niet ver van de hoofdstad Santiago, heb je land gevonden waar je
je eigen leven kan inrichten. Je leidt een zorgeloos bestaan, in harmonie
met de natuur. De straten blijven ongeplaveid, de vegetatie kan er
ongestoord groeien. In de mest kompost bemestte tuintjes teel je verse
producten. Het land wordt bevloeid door een riviertje vlakbij. De huizen in
het domein zijn allemaal heel bijzonder. Van een omgebouwde locomotief tot
een primitief hutje van klei en leem.

En dan schudt een bericht je wakker uit je droom. De regering heeft beslist
dat er 250 arme families een nieuwe sociale woning krijgen nabij je oase
van rust. Je komt in het verzet tegen de maatregel, ook al heb je het er
gezien je zelfverklaard links gedachtegoed, intellectueel moeilijk mee.

“Per hectare wonen er bij ons niet meer dan 25 tot 50 mensen”, argumenteert
Valericio Contreras, de voorzitter van de residentiële ecologische
gemeenschap van Peñalolén. “Als de nieuwe families er bij komen zou de
bevolkingsdichtheid stijgen tot meer dan 300 mensen per hectare. Dat zou in
overtreding zijn met een reglement uit 1999; dat een maximum van 50
vooropstelt.”

De arme families die zich nabij de eco-gemeenschap zouden vestigen, zijn
afkomstig van een grote krakersvestiging in Peñalolén, een stadsuitbreiding
van Santiago. Het minister van Huisvesting bereikte begin juni een akkoord
met de leiders van de krakers om de 1.500 families die sinds 1999 op het
gebied van 22 hectare wonen, nieuwe huizen te geven.

Het ministerie zou de 1.500 families, verarmde stedelingen uit Santiago,
onderbrengen op minstens vier sites, en zou hen steunen bij de bouw van
eigen woningen. De bewoners van de ecologische gemeenschap van Peñalolén
hebben in een brief al geprotesteerd tegen de komst van 250 families naar
een site vlak naast hun woonzone.

Contreras ontkent dat hij arme families discrimineert. “Wij verzetten ons
in het verleden ook al tegen de bouw van luxevilla’s. Wij verzetten ons
tegen alles wat de natuur schade toebrengt.” Maar die kanttekeningen
beletten niet dat de eco-gemeenschap in Chili stilaan bekend raakt als een
“eco-elite”.

De meeste inwoners van de ecologiche gemeenschap van Peñalolén, waaronder
talloze bekende Chileense acteurs en artiesten, hebben beslist te zwijgen
over de kwestie. Maar stilzwijgend steunen ze wel het verzet van Contreras.
De acteur Héctor Noguera sprak zich wel uit over de zaak: “Mensen hebben
het recht te vechten voor hun waardigheid, en hebben het recht over goede
huizen te beschikken. Ik kan alleen maar hopen dat zij op dezelfde
ecologische manier kunnen leven als wij en dat hun kinderen dezelfde ruimte
krijgen om te spelen als onze kinderen.”

Volgens María Emilia Tijoux, een sociologe van de Chileense universiteit
Arcis, verwarren de bewoners van de ecologische gemeenschap armoede met
delinquentie, en delinquentie met drugverslaving.