'Donors doen te weinig aan aids-bestrijding'

Organisaties die zich inzetten voor bestrijding van aids, vrezen dat het gebrek aan geld kan leiden tot honderdduizenden doden in arme landen. De rijke industrielanden van de G8 – de Verenigde Staten, Canada, Groot-Brittannië, Frankrijk, Duitsland, Italië en Japan – proberen volgens de organisaties hun verantwoordelijkheid te ontlopen.

Tijdens een speciale vergadering van de VN in 2001, beloofden de G8-landen om meer te doen aan aids-bestrijding. Geen van de landen heeft zich tot nu toe echter zijn beloften gehouden. Donors hebben sinds 2001 meer hulp gegeven, maar ze zijn nog steeds niet bereid tot een echt offensief tegen aids, zegt John Riley van Act Up in New York.

Dagelijks raken ongeveer 15.000 mensen besmet met aids. Achtduizend mensen overlijden dagelijks aan aids. Volgens de actiegroepen kan die tragedie voorkomen worden als de rijke landen meer geld beschikbaar stellen. Zij zien kwijtschelding van de schulden van de armste landen als een belangrijk middel om geld vrij te maken voor aids-bestrijding. Meer dan een derde van alle aids-patiënten, 14 miljoen, leeft in landen die door de Wereldbank zijn ingedeeld in de categorie met de hoogste schuldenlast. Meestal zijn dat landen in Afrika.

Veel van de landen en instituten die het geld leenden, gaven ook steun aan regeringen die niet voldoenden inkomsten hadden. Die hulp was meestal voorwaardelijk: de ontvanger diende zijn markten te openen voor internationale concurrentie of werd aangemoedigd publieke diensten te privatiseren. Voorwaarden die veel activisten een doorn in het oog zijn. Minimale hulp gebonden aan voorwaarden is niet voldoende, zegt Asia Russell van de Amerikaanse organisatie Health GAP. De schulden van de armste landen moeten volledig worden kwijtgescholden. Zij zegt te hopen dat de leiders van de G8-landen, die begin volgende maand bijeenkomen voor een topontmoeting in het Schotse Gleneagles, beseffen hoe belangrijk de schuldenkwestie is voor de bestrijding van aids.

Afgelopen vrijdag riep de Britse minister van Financiën, Gordon Brown, op tot een verdubbeling van de hulp voor 2010 en een kwijtschelding van de schulden voor Afrikaanse landen met 100 procent. Hij wil ook een einde aan de vele handelssubsidies waar boeren in ontwikkelingslanden de dupe van zijn. Zijn plannen stuiten echter op tegenstand van Amerika, omdat dat land een ander ontwikkelingsbeleid voert.

De Britse regering zegt 2005 als een cruciaal jaar te beschouwen voor Afrika en benadrukt dat zonder extra geld de Millenniumdoelstellingen niet gehaald zullen worden. Die doelstellingen werden in 2000 door de lidstaten van de VN vastgesteld. Zij spraken af voor 2015 onder meer de armoede in de wereld te halveren en de verspreiding van HIV/aids te stoppen.

In Afrika bezuiden de Sahara woedt de aids-epidemie het hevigst. Die regio telt 64 procent van alle HIV-besmettingen ter wereld en 74 procent van alle aids-doden. Door de epidemie werden meer dan twaalf miljoen kinderen wees. De kans dat zij later in staat zullen zijn in hun eigen levensonderhoud te voorzien, is minimaal. (JS)