Crisis in vrijhandelsbesprekingen Andes-VS

Volgens de drie Zuid-Amerikaanse landen zijn de VS-onderhandelaars vorige week tijdens de voorlaatste onderhandelingsronde teruggekomen op toegevingen die ze een jaar geleden hadden gedaan met betrekking tot de handel in geneesmiddelen. Nu eisen de VS weer een veel striktere bescherming van gepatenteerde geneesmiddelen. De Wereldgezondheidsorganisatie heeft gewaarschuwd dat dit de prijzen van sommige geneesmiddelen in de Andeslanden kan verdrievoudigen.

Uit onvrede met de gang van zaken trokken drie Colombiaanse onderhandelaars zich vrijdag uit het overleg terug. Ze vinden het onaanvaardbaar dat hun land zou gedwongen worden een omstreden regime voor de bescherming van intellectueel eigendom te aanvaarden dat de VS in eerdere vrijhandelsakkoorden ook al oplegden aan Chili en aan de landen van Midden-Amerika. Het initiatief van de Colombiaanse onderhandelaars leverde hen een berisping op van hun minister van Handel, Jorge Humberto Botero.

De eindmeet is in zicht, maar het laatste stuk is niet eenvoudig en er loeren nog allerlei gevaren, vat de chef van de Peruaanse onderhandelaars, Pablo De la Flor, de situatie samen. Volgens De la Flor is overeenstemming nog veraf voor fundamentele onderwerpen als de bescherming van patenten en onderzoeksgegevens. Ook rond andere aspecten van de discussie over intellectuele eigendomsrechten blijven meningsverschillen bestaan. De VS willen niet tegemoetkomen aan de eis van de Andeslanden om een regeling te treffen die biopiraterij aan banden zou leggen. De Andeslanden beschuldigen Amerikaanse bedrijven ervan zich nu traditionele kennis toe te eigenen over de rijke verscheidenheid van planten op hun grondgebied.

Andere moeilijke discussiepunten zijn de handel in landbouwproducten, een thema waar de grote knopen nog moeten worden doorgehakt tijdens de volgende onderhandelingsronde, en de geschillenprocedure die het nieuwe vrijhandelsakkoord moet krijgen. Critici in Colombia vrezen dat Amerikaanse bedrijven die geschillenprocedure als een breekijzer kunnen gaan gebruiken.

Sociale organisaties en oppositiepartijen uit Colombia betoogden vorige week donderdag tegen het geplande vrijhandelsakkoord. Een confrontatie tussen betogers en oproerpolitie in de stad Cali eiste één dodelijk slachtoffer. (PD)