Bocht VS zorgt voor doorbraak op klimaattop

De VS en de 189 overige landen die de VN-conventie over Klimaatverandering hebben ondertekend, zullen “een reeks van workshops” opzetten “om het brede gamma aan acties te ontwikkelen die nodig zijn om de uitdaging van de klimaatverandering aan te gaan.”

De VS hadden zich tot de laatste dag van de conferentie verzet tegen dergelijke gesprekken. “Toen de VS eindelijk toegaven, zette dat de deur open voor andere landen om in te stemmen met formele onderhandelingen over het post-Kyoto tijdperk”, oordeelt Bramley van het Pembina Institute, een Canadese milieuorganisatie. De meer dan 150 landen die gebonden zijn door het protocol van Kyoto – dat industrielanden oplegt hun uitstoot van broeikasgassen tussen 2008 en 2012 met gemiddeld 5,2 procent te beperken ten opzichte van 1990 – zijn overeengekomen volgende lente onderhandelingen te beginnen over veel verdergaande reducties na 2012. De VS blijven weigeren het Protocol van Kyoto te ratificeren.

Een ander belangrijk resultaat van de conferentie van Montreal is de officiële goedkeuring van een gedetailleerde handleiding bij het Protocol van Kyoto en een geheel van regels over de uitvoering ervan. Daarover werd jaren onderhandeld. De afspraken handelen onder meer over de manier waarop de uitstoot van broeikasgassen moet worden gemeten, en hoe landen die hun verplichtingen niet nakomen, worden bestraft.

“Dit is één van de meest productieve klimaatconferenties geworden die de VN ooit hebben georganiseerd”, besluit Richard Kinley, de huidige baas van het secretariaat van de VN-conventie over Klimaatverandering. De afspraken geven volgens hem “de richting aan voor toekomstige acties tegen de klimaatverandering”. Zelfs de milieubeweging reageert opgelucht. “We zijn erg tevreden met het resultaat”, zegt Matthew Bramley van het Pembina Institute, een Canadese milieuorganisatie.

Tot vrijdag zag dat er door de obstructiepolitiek van de VS nog heel anders uit.
De VS nemen een kwart van de wereldwijde productie van broeikasgassen voor hun rekening, en veel landen vinden dat het probleem van de opwarming van de aarde niet kan worden aangepakt zonder medewerking van de VS. Maar op de conferentie in Montreal bleef de Amerikaanse delegatie de voorbije twee weken elke vorm van toekomstige onderhandelingen over de klimaatverandering afwijzen, hoe vaag en vrijblijvend ook. De Amerikanen verlieten op een gegeven moment zelfs de gesprekken. Vrijdag, de laatste dag van de onderhandelingen, waren de meeste andere landen het erover eens dan maar zonder de VS verder te gaan.

Maar toen maakten de VS een onverwachte bocht. Misschien speelde de verrassende toespraak van voormalige Amerikaanse president Bill Clinton daarin mee. Vrijdag verklaarde die in Montreal dat de VS makkelijk de reductiedoelstellingen van Kyoto kunnen halen op een manier die hun economie sterker en dus niet zwakker maakt. Daarvoor moet het land alleen ten volle gebruik maken van alle bestaande technologie rond propere energie en energiebesparing. De grote vrees van de regering van president George W. Bush was altijd dat een verplichting om minder broeikasgassen te produceren, de Amerikaanse economie zou schaden.

Naast Clinton speelde ook de grote delegaties van Amerikaanse burgemeesters, senatoren en ondernemers in Montreal een belangrijke rol. Die zijn allemaal voor ingrijpende internationale initiatieven om de klimaatverandering onder controle te houden. De meesten van hen hebben zelf op hun niveau al maatregelen getroffen. (PD)