Azerbeidzjan beslist over onbeperkte herverkiezing

In 2013 loopt de tweede ambtstermijn van president Aliyev af. Gezien zijn riante verkiezingsoverwinning van vorig jaar (liefst 89% van de stemmen) lijkt het weinig waarschijnlijk dat het referendum niet wordt goekgekeurd.
De grondwetsherziening houdt vooral in dat president Aliyev ook na zijn tweede ambtstermijn zich nog kandidaat kan stellen en zelfs voor onbeperkte duur kan regeren als deze mogelijkheid zich aandient.

Aliyev-dynastie 

In 2003 nam Ilham Aliyev het presidentschap over van zijn vader Heydar Aliyev die sinds 1993 aan het roer van het land stond. Daarvoor was hij voorzitter van de Communistische Partij van 1969 tot in 1982 en vandaag staat hij nog steeds op verschillende plaatsen in het land geportreteerd langs wegen en gebouwen. Los van het huidige referendum hebben de Alievs nu al meerdere decennia over Azerbeidzjan geregeerd.
Oppositiepartijen vrezen dat het land terug aan het evolueren is naar een sultanaat. ‘Men wil de regering-Aliyev verlengen, maar ik ben er zeker van dat dit niet door zal gaan’, zegt oppositieleider Isa Gambar. ‘Minder dan 10% van de Azeri’s steunt Aliyev, de anderen durven gewoon hun mond niet opentrekken.’ 

Scharnierstaat tussen twee werelden 

Azerbeidzjan is hoofdzakelijk een moslimstaat die voor Europa van groot strategisch belang is. President Aliyev heeft voor economische groei gezorgd door olie uit de Kaspische Zee op te pompen en naar Europa te transporteren. Omdat zowel Rusland als het Westen uitdrukkelijk dingen naar belangen in de enorme olievoorraden van het land, heeft de regering zijn energiepolitiek aangepast en uitgebalanceerd naar beide partijen. 
Voor Europa speelt Azerbeidzjan een hoofdrol in het distantiëringsproces van Rusland als invloedrijke energieleverancier. Volgens de Azerbeidzjaanse oppositie zijn de energiebelangen zo groot dat Europa nalaat kritiek te leveren op de wanpraktijken van de regering. 

Minder dan 10% van de Azeri’s steunt Aliyev, de anderen durven gewoon hun mond niet opentrekken.

Oppositie blijft thuis 

Die oppositie doet er alles aan om het referendum te boycotten. Ze bekritiseren Aliyev omdat hij zich achter de economische vooruitgang van de afgelopen jaar verstopt om de internationale standaarden van democratie naast zich neer te leggen.
Hoewel de presidentskwestie voor de Azeri’s veruit het meeste gewicht krijgt, bevat het referendum ook 29 amendementen die daarmee in botsing komen.
Eén daarvan komt neer op een verzwakking van het media-apparaat. Verder wordt ook een uitbreiding gepland van het aantal presidentiële en parlementaire mandaten voor militaire operaties in oorlogstijd.
Dat laatste wordt volgens analisten vooral doorgevoerd om het conflict in de regio Nagorno-Karabakh te bestrijden. Daar zorgen rebellen uit de oorlog met buurland Armenië die in de jaren ’90 woedde, nog geregeld voor schermutselingen.

Economische malaise voor zijn 

Volgens analysten is het referendum vooral een tactische keuze uit schrik dat de economische onzekerheid zich in de toekomst tegen de president zal keren. De dalende olieprijs zal naast de overheidsopbrengsten ook de koerswaarde van de nationale munt naar beneden trekken.
Bovendien werden de olieopbrengsten niet op een al te deugdelijke manier besteed. Volgens de oppositie heeft de regering veel bestedingen gedaan voor de hoofdstad Baku, maar weinig voor de vele steden en dorpen die ver daarbuiten liggen.