Anderglobalisten beginnen aan nieuwe krachtproef

De lidstaten van de WHO onderhandelen sinds eind 2001 over een verdere liberalisering van de wereldhandel. Op de agenda van de zogenaamde Doha-ronde staat onder meer de verdere afbouw van heffingen op nijverheidsgoederen, de liberalisering van handel in de diensten, intellectuele eigendomsrechten en de handel in landbouwproducten, het thema waarover arme en rijke landen het moeilijkst eens raken. De WHO hoopt een doorbraak te forceren in aanslepende onderhandelingen op haar ministertop in Hongkong.

De Doha-ronde heeft alleen tot doel transnationale ondernemingen nog sterker te maken, zegt Alessandro Pelizzari, de woordvoerder van een coalitie van een honderdtal actiegroepen uit Genève en omstreken die de betoging van zaterdag organiseerde. Tussen de zowat 3.000 betogers stapten ook delegaties van actievoerders uit de meeste Europese landen op, en enkele vertegenwoordigers van WHO-tegenstanders uit andere continenten. Naast linkse partijen en vakbonden zijn ook ontwikkelingsorganisaties en milieugroepen actief in het verzet tegen de WHO.

De actievoerders hopen dat de top mislukt, net als eerdere WHO-bijeenkomsten over hetzelfde thema in 1999 in Seattle en 2003 in Cancún. Ze vinden geen akkoord beter dan een slecht akkoord. “Zoals de economische globalisering nu verloopt, werkt ze zeker niet voor ons of voor de mensen die we proberen te helpen”, oordeelt Michael Kühn, directeur Haïti van de Lutherse Wereldfederatie, een protestantse koepel die zich ook met ontwikkelingswerk bezighoudt. “Handel is niet alleen een economische aangelegenheid. Handel bepaalt de levensvoorwaarden van miljoenen mensen. Rechtvaardige handel is een morele uitdaging voor ons, waarvoor we niet zomaar mogen wegduiken.”

Met prikacties en lobbywerk proberen de anderglobalisten volgende week ook druk te zetten op de leden van de Algemene Raad van de WHO, die op 19 en 20 oktober bijeenkomt in Genève. Op 8 november organiseren ze in Brussel een lobbycampagne om leden van het Europese Parlement en medewerkers van de Europese instellingen van hun gelijk te overtuigen. Op 21 november volgt een betoging in Brussel voor de plaats waar de Europese ministers van Handel samen zitten om Hongkong voor te bereiden.

Op 10 december, drie dagen voor het begin van de WHO-top in Hongkong, organiseert de andersglobalistische beweging in hoofdsteden over heel de wereld dan nog een betoging om de delegaties met de laatste vermanende woorden op pad te sturen. In Hongkong zelf worden duizenden actievoerders verwacht om druk te zetten op de onderhandelaars. Zuid-Koreaanse groepen alleen al denken dat ze 2.000 tot 3.000 mensen op de been kunnen brengen. Filippijnse activisten willen een schip charteren om goedkoop naar Hongkong te reizen.

De Europese actievoerders halen onder meer zelfvertrouwen uit de verrassend sterke tegenstand tegen de Europese grondwet. Bij de referenda in Frankrijk en Nederland haalden de critici het tegen een groot deel van het politieke establishment. Ook in het debat over de globalisering lijkt een meerderheid van de politieke partijen in Europa, zowel linkse als rechtse formaties, gewonnen voor de liberaliseringsvoorstellen waarover nu onderhandeld wordt. Bij de betoging van zaterdag was vooral Pascal Lamy kop van jut. De nieuwe directeur-generaal van de WHO is een Franse socialist. Betogers droegen bordjes mee met ‘Pascal Lamy du capital’(Pascal, de vriend van het kapitaal).

Bij de onderhandelingen ter voorbereiding van de top van Hongkong is de voorbije week in Genève blijkbaar vooruitgang geboekt, onder meer op het vlak van de handel in landbouwproducten. Sommige onderhandelaars geloven dat de vergaderingen van 19 en 20 oktober nog meer vooruitgang kunnen brengen. Tot hiertoe was de onderhandelsronde een aaneenschakeling van afgebroken gesprekken en gemiste deadlines. (PD)