Afrikaanse en Pacifische landen twijfelen over handelsakkoord EU

Dat bleek uit de voorbereidingen op Vanuatu, eerder deze week. De akkoorden moeten de handelsafspraken vervangen waarmee de voormalige koloniën hun producten op de Europese markt brengen. In de nieuwe akkoorden gaan de markten van de landen zelf ook open, maar de onderhandelingen zijn nog lang niet afgerond.

De minst ontwikkelde landen kunnen altijd al onder gunstige voorwaarden handelen met de EU, maar voor de rest zijn vergaande afspraken met Europa alleen te maken binnen het kader van de EPA’s. Daarom hebben vijftien Caraïbische landen het akkoord in 2008 toch maar ondertekend — met een aanhangsel dat bepaalt dat er binnen vijf jaar wordt geëvalueerd wat het effect op ontwikkeling is.

Vastlopen

Een aantal Afrikaanse en Pacifische landen heeft alleen een omstreden interimakoord getekend maar wil uiteindelijk een compleet partnerschap, dat veel breder is dan alleen handel. Maar Europa “laat dat proces vastlopen”, zei Isieli Pulu, minister van Handel en Industrie van Tonga, tijdens de ontmoeting deze week. Ze “stellen continu formele onderhandelingen met de Pacifische regio uit. Verder hebben ze niet geantwoord op de voorstellen van de Pacific uit 2011. Dit heeft een afronding van de onderhandelingen over uitgebreide EPA’s ernstig in gevaar gebracht. De Europese Commissie heeft de Pacifische landen willen dwingen om de interim-EPA’s te accepteren.”

Vorig jaar liet de EU weten dat de voordelige handelsvoorwaarden in 2014 vervallen als de landen nog geen EPA hebben geratificeerd. “Zo kan Fiji ertoe worden gedwongen het interim-EPA te ratificeren wanneer er in 2014 nog geen uitgebreid EPA is. Belangrijke industrieën in Fiji kunnen worden ontwricht en instorten, want die zijn afhankelijk van belasting- en quotavrije toegang tot de Europese markt.”

Ook de Afrikaanse handelsblokken maken zich grote zorgen. De Oost-Afrikaanse Gemeenschap ziet “met grote zorg dat onze Europese partners onrealistische deadlines voor de onderhandelingen lijken op te leggen” en met nieuwe regels zijn gekomen die “achttien landen preferentiële markttoegang tot de EU ontzegt als ze geen EPA hebben geratificeerd”.

Dit is niet alleen ongepaste druk, vindt het handelsblok, maar ook een “belediging van onze regionale integratie”.