‘We hebben allemaal hetzelfde doel voor ogen’

‘Wanneer jongeren op de trommel spelen, dansen oudere mensen op hun ritmes’

Groupe OBSCURESCENCE (CC BY-NC-ND 2.0)

Black Lives Matter-betoging in Brussel, 7 juni 2020.

‘De alliantie tussen de oude en nieuwe generatie mensen die strijden tegen racisme en discriminatie is cruciaal om stappen vooruit te zetten.’ Dat schrijven Lieven Miguel Kandolo en Jihad Van Puymbroeck, de kersverse voorzitters van Hand in Hand tegen Racisme.

‘Wanneer jongeren op de trommel spelen, dansen oudere mensen op hun ritmes.’ Het is een oud gezegde in het Lingala, een van de talen die wordt gesproken in de Democratische Republiek Congo. Het gezegde gaat erover dat jonge mensen ook heel wat kunnen leren aan de oudere generatie en er dus niet altijd sprake moet zijn van eenrichtingsverkeer.

We herkennen ons hier wel in, al plaatsen we onszelf liever niet in een kamp. We zijn niet meer jong en onbezonnen, ook al zijn we nog maar 26 lentes oud of jong. Als nieuwe voorzitters van Hand in Hand tegen Racisme draaien we al een tijdje mee in het anti-racistisch middenveld. Elk op onze eigen manier gingen we de strijd aan tegen racisme en discriminatie: van het oprichten van zelforganisaties tot wegen op het beleid via praktijktesten.

Racisme vormt al eeuwenlang een rechtvaardiging voor ongelijkheid en onderdrukking, dat ‘tijdje’ blijkt dus relatief. De grootste anti-racistische betoging in België werd georganiseerd door Hand in Hand tegen Racisme in 1992. Toen waren wij nog niet eens geboren.

Bijna dertig jaar later maakten we zelf deel uit van een historisch en krachtig moment: de Black Lives Matter-betoging in Brussel. Een nieuwe generatie liet van zich horen op dat grote plein. Een generatie die een zee van bordjes meebracht met krachtige boodschappen en die hun vuisten trots en strijdvaardig in de lucht staken.

Wij kunnen hun ritme bijna volgen, maar tegelijkertijd zagen we die dag een nieuwe generatie ‘op de trommel spelen’. Een nieuwe generatie heeft zich verenigd, uitte hun opgebouwde woede en wil nu vooral de strijd tegen racisme en discriminatie in ons land verderzetten. Dat momentum mogen we niet verliezen.

Hoe ziet die strijd er vandaag uit? Hoe vertellen we deze nieuwe generatie wat er al gebeurt? En nog belangrijker: hoe verwezenlijken we samen impact?

De nieuwe generatie legde niet hetzelfde parcours af binnen de antiracistische organisaties zoals vele activisten rondom ons. Ze zijn opgegroeid met sociale media, waardoor ze creatiever en flexibeler overkomen. Ze maken deel uit van een generatie die geen onrecht tolereert, ze volgen verschillende kanalen waar ze gebeurtenissen wereldwijd op de voet kunnen volgen. Ze komen hierdoor moediger en mondiger over. Ze zijn nieuwsgierig naar meer, gaan actief op zoek naar informatie en dromen ervan om racisme eindelijk uit te roeien.

Hoe vertellen we deze nieuwe generatie wat er al gebeurt? En nog belangrijker: hoe verwezenlijken we samen impact?

Helaas worden ze niet zo makkelijk de handvaten, bronnen of kennis aangereikt die ze daarvoor nodig hebben. Ze vinden niet makkelijk de weg naar de ‘ancien activisten’ en experten, de oudgedienden die hen als jonge veulens zien. Er heerst aan die zijde een moeheid om voor de zoveelste keer uit te leggen waar de structurele problemen zitten. Die vermoeidheid is begrijpelijk, zeker als we in acht nemen hoe racisme en discriminatie de afgelopen jaren aan bod kwamen in het publieke en politieke debat. De problemen, denk maar aan discriminatie op de arbeidsmarkt, in het onderwijs en op de woonmarkt, werden al door talloze studies aangetoond.

Een alliantie tussen de oude en nieuwe generatie mensen die strijden tegen racisme en discriminatie is cruciaal om stappen vooruit te zetten. Toen Black Lives Matter overwaaide naar België zagen we op “tienertwitter” de ene tweet na de andere passeren met de vraag en de eis om ook hier een betoging te organiseren.

Terwijl het anti-racistisch middenveld nog de koppen bij elkaar aan het steken was, werd het in snelheid gepakt door een flitsende affiche die viraal ging via sociale media. De organisator? Toen nog onbekend. Op dat moment kwamen activisten binnen de anti-racistische beweging met enorm veel ervaring tussen om alles in goede banen te leiden. Tezelfdertijd schoten nieuwe organisaties als paddenstoelen uit de grond om mee het gezicht te worden van de anti-racistische strijd in België. Hun enthousiasme, hun mobilisatiekracht en hun strijdvaardigheid mogen we niet fnuiken.

Als voorzitters van Hand in Hand tegen Racisme juichen we de nieuwe generatie, nieuwe organisaties en toekomstige activisten toe. We zien het ook als onze taak om een verbindende rol op te nemen tussen het ‘ritme’ en de ‘trommel’. De generatie die al jarenlang actief is en enorm veel expertise heeft opgebouwd op communicatief en politiek vlak heeft de nieuwe generatie, die ongetwijfeld nog fouten zullen maken maar vooral op een eigen manier gehoor wil geven aan de strijd tegen structureel racisme, nodig – en vice versa.

Want laat dat duidelijk zijn, we hebben allemaal hetzelfde doel voor ogen: het bestrijden van structureel racisme en discriminatie in onze samenleving. Ons werk zit er helaas nog lang niet op. Dat er tot op heden nog steeds geen concreet en daadkrachtig actieplan tegen racisme bestaat in ons land toont de urgentie aan van ons werk. We moeten stappen zetten van ‘nét niet’ naar ‘eindelijk wel’. We willen een anti-racistische samenleving zien, op alle vlakken. Dit zal tijd kosten. En daarom is het belangrijk dat we samenwerken en elkaars werk aanvullen opdat we samen de anti-racistische strijd op een intergenerationele en intersectionele manier kunnen voeren.

Toen Hand in Hand tegen Racisme in 2017 een dekoloniseringscampagne opstartte, was de term ‘dekolonisering’ enkel nog maar bekend bij een klein groepje activisten. Vandaag zien we dat mede dankzij onze inspanning onder andere gemeentebesturen, onderwijskoepels en ngo’s ermee aan de slag gaan.

Het verwijderen van de Leopold II-standbeelden is net als het wijzigen van straatnamen belangrijk, maar niet de kern van de zaak. De standbeelden en de straatnamen zijn slechts een zichtbare uiting van een veel breder koloniaal gedachtengoed en bestaande machtsverhoudingen die tot vandaag de dag nog steeds leiden tot structureel racisme.

Ons land werd onlangs nog op de vingers getikt vanuit Europa voor onze ontoereikende antiracismewetgeving. Onze sancties zijn de lichtste van alle Europese lidstaten en voldoen niet aan de vereiste van doeltreffende, proportionele en afradende strafrechtelijke sancties. De Europese Commissie stelde vast dat haatmisdrijven niet doeltreffend en adequaat worden vervolgd. Het is schrijnend dat we wel een wetgeving hebben, maar dat deze niet waterdicht is en niet rekening houdt met de impact die racisme en discriminatie hebben op de vele slachtoffers.

Ook het nieuws van de voorbije maanden (eigenlijk jaren) over politiegeweld en etnische profilering in ons land jegens jonge onschuldige mensen laat ons niet onberoerd. We kunnen onze ogen hier niet langer voor sluiten en elke keer de zoveelste getuigenis wegzetten als anekdotisch en beschouwen als een uitzondering. Het is onze taak om het ‘ritme’ en de ervaring te verbinden met het ‘getrommel’ en de verjonging.

Lieven Miguel Kandolo (26) is al 7 jaar actief in het anti-racistisch middenveld. Hij is begonnen als vrijwilliger bij Hand in Hand tegen Racisme in 2017 en is tot op heden bestuurslid. Daarnaast is hij opiniemaker en schrijver. Jihad Van Puymbroeck (26) is al meer dan 8 jaar actief in het anti-racistisch middenveld. Ze werkte reeds bij het Minderhedenforum, Kif Kif en Platform Praktijktesten Nu. In 2020 lag ze mee aan de basis van de organisatie Belgian Network for Black Lives die de Black Lives Matter-betoging in Brussel mee ondersteunde.

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.