Pleidooien voor een wereld van internationale samenwerking

Geen enkel land kan belangrijke uitdagingen zoals terrorisme, klimaat of migratie alleen aan

‘Ik vrees de mogelijkheid van een Grote Breuk’, zei secretaris-generaal Antonio Guterres bij de opening van de debatten van deze sessie van de Algemene vergadering van de Verenigde naties.

‘De wereld kan in twee splijten, waarbij de twee grootste economieën van de wereld twee afgescheiden en concurrerende werelden creëren’

‘De wereld kan in twee splijten, waarbij de twee grootste economieën van de wereld twee afgescheiden en concurrerende werelden creëren, elk met hun eigen dominante munteenheid, handelsregels en financiële regels, hun eigen internet en artificiële intelligentie capaciteit, en hun eigen zero sum geopolitieke en militaire strategieën. We moeten er alles aan doen om die Grote Breuk te voorkomen en een universeel systeem te behouden –  een universele economie met universeel respect voor internationale wet; een multipolaire wereld met sterke multilaterale instellingen.’

Geen wereldleiders, maar nepleiders

De multilaterale wereldorde, waarin landen op structurele basis samenwerken of ten minste blijven praten en zoeken naar oplossingen, wordt echter niet alleen bedreigd door de concurrentie tussen de Verenigde Staten en China, maar ook door een toenemend aantal landen met leiders die nationalisme of patriottisme prediken ten nadele van de multilaterale agenda. EU-voorzitter Donald Tusk was daar bijzonder duidelijk over. ‘De tegenstelling tussen patriottisme en globalisme is vals’, zei Tusk op donderdagmiddag, in een verwijzing naar de toespraak die Amerikaans president Donald Trump dinsdag hield.

Liefde voor je eigen land verwordt makkelijk tot haat voor je buurland

Tusk onderlijnde hoe makkelijk het altijd blijkt om de liefde voor je eigen land te laten verworden tot haat voor je buurland. De EU-voorzitter was nog bijzonder scherp voor Trump, toen hij stelde dat mensen niet alleen de oceanen, de aarde en de wouden nodig hebben om te leven, maar ook waarheid, vrijheid, de rechtsstaat en internationale solidariteit. ‘En wie waarheid wil in het publieke spreken, moet niet de anderen beschuldigen va nepnieuws. Het volstaat om zelf te stoppen met liegen. Wie voor vrijheid is, moet ophouden met zoete broodjes bakken met dictators en autoritaire staten. En degenen die dat niet doen, zullen niet herinnerd worden als wereldleiders, maar als nepleiders.’

Multilateralisme onder druk

(c) Laura Jarriel / UN Photo

 

Het pleidooi voor een stevige en volgehouden multilaterale orde stond ook centraal in het optreden van de Belgische ministers in New York op donderdag. Vice-premier De Croo woonde de lancering bij van de nieuwe Alliantie voor Multilateralisme, een Frans-Duits initiatief dat internationale samenwerking wil versterken. Alexander De Croo: ‘Het multilateralisme staat onder druk op een moment dat we net meer internationale samenwerking nodig hebben. Geen enkel land kan belangrijke uitdagingen zoals terrorisme, klimaat of migratie alleen aan. Sommigen verkiezen een wereld niet langer gedefinieerd door gemeenschappelijke waarden en onderling afgesproken regels, maar door zelfbelang en mercantiele drijfveren. De geschiedenis leert ons dat dit op de langere termijn niet zeer succesvol is.’

Sommigen verkiezen een wereld niet langer gedefinieerd door gemeenschappelijke waarden en onderling afgesproken regels, maar door zelfbelang en mercantiele drijfveren

Premier Charles Michel opende zijn laatste toespraak als hoofd van de Belgische regering met de woorden: ‘Multilateralisme, dat is de beweging van voortdurende dialoog. Op de eerste plaats opdat we elkaar beter zouden begrijpen, beter zouden respecteren en de fundamenten van vertrouwen te leggen. Uiteraard zijn er veel verschillen en frequente botsingen. Misverstanden zijn mogelijk. Maar de geschiedenis toont telkens aan dat vooruitgang zit in samenwerking, zowel op Europees als internationaal vlak.’ De opdrachten die naties moeten verenigingen zijn, volgens Michel, ‘een wereld opbouwen op basis van regels, waardigheid en universele waarden promoten, de klimaatuitdaging aanpakken en de mensheid op weg zetten naar duurzame ontwikkeling.’

Dat hij zich voorbereidt om EU-voorzitter te worden, bleek uit enkele verwijzingen naar Europese initiatieven. Zo onderlijnde Michel dat een erg grote meerderheid van Europese staten zich geëngageerd heeft om CO2-neutraal te zijn voor 2050. Hij vermeldde er niet bij dat de Belgische regering haar handtekening niet onder die ambitie zette – weliswaar omdat de Vlaamse regering dwars lag, niet omdat de federale niet vooruit wou.

Klimaat, duurzame ontwikkeling, vrede en veiligheid

De Belgische toespraak voor de Algemene Vergadering focuste op drie kernuitdagingen voor de wereld: klimaatverandering, duurzame ontwikkeling, en vrede en veiligheid. Het was vooral het derde onderdeel dat veel aandacht kreeg, in lijn met de Belgische tijdelijke zetel in de Veiligheidsraad. Charles Michel erkent de enorme uitdagingen die zowel klimaatverandering als duurzame ontwikkeling inhouden, maar hij benadrukt het belang van hoop en geloof dat effectieve actie mogelijk is. Daarvoor rekent hij in beide gevallen vooral op innovatie en vrije markt, weliswaar met duidelijke sociale en ecologische standaarden en gebaseerd op regels en wederkerigheid.

Enkele opvallende punten uit het luik vrede en veiligheid:

  • België herbevestigt het belang van het nucleair akkoord met Iran (dat door de VS afgewezen wordt), maar roept tegelijk op om nieuwe onderhandelingen te starten over de nucleaire capaciteit, de militaire raketten en de, regionale rol van Iran (dat zijn onderwerpen die de VS op de agenda willen)
  • In Syrië is geen militaire oplossing mogelijk, volgens Charles Michel. En: ‘Het bombarderen van burgers, scholen en ziekenhuizen helpt de strijd tegen terrorisme niet. Integendeel, het voedt het terrorisme.’
  • Voor het Israëlisch-Palestijns conflict houdt België vast aan de tweestatenoplossing, net als Mahmoud Abbas die vroeger op de middag aan het woord kwam. ‘Een onafhankelijke, souvereine, democratische en levensvatbare Palestijnse staat moet het doel blijven, een staat die in vrede en veiligheid met Israël en zijn buurlanden bestaat.’
  • Michel schetst een alarmerend (correct) beeld van de toenemende onveiligheid in de Sahelregio.

Sociale mensenrechten voorkomen conflict

Secretaris-generaal Guterres benadrukte in zijn openingstoespraak dat mensen recht hebben op veiligheid in al zijn dimensies. Economisch, sociaal, cultureel, politiek en burgerlijk. ‘Het zou een vergissing zijn om de economische, sociale en culturele rechten te onderschatten. Maar het zou even fout zijn om te geloven dat deze rechten volstaan om het verlangen naar vrijheid te beantwoorden. Mensenrechten zijn universeel en ondeelbaar. Je kan niet er enkele uitpikken die je het meest aantrekkelijk vindt.’

Sociale rechten vormen ons beste instrument om conflicten te voorkomen

‘Mensen hebben recht op welzijn en een waardige levensstandaard voor iedereen. Met gezondheid, huisvesting en voeding. Sociale bescherming en een duurzaam milieu. Onderwijs – niet enkel om zaken te leren, maar ook om te leren hoe te leren en ons voor te bereiden op de toekomst. En waardig werk, vooral voor jongeren. Deze rechten doordesemen de 2030 Agenda voor Duurzame Ontwikkeling. En zij vormen ons beste instrument om conflicten te voorkomen.’

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Over de auteur

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.