Waterstress in Jemen

Decennialang gebruikte de bevolking bijna uitsluitend regenwater om de akkers te bevloeien. De introductie van waterpompen in de jaren zestig veranderde de houding omtrent water dramatisch. De Jemenieten dachten dat de onderaardse zee onuitputtelijk was en sprongen zeer verkwistend om met het blauwe goud. Om de ernst van de waterkwestie duidelijk te maken, geeft Al-Eryani een voorbeeld uit zijn eigen leven. ‘Toen ik in 1963 als tienjarige in Sanaa toekwam, had elke woning een eigen waterput. Het grondwater zat toen minder dan dertig meter diep. Vandaag wordt tot duizend meter diep geboord.’

Volgens Al-Eryana moet de overheid zo snel mogelijk de boorinstallaties nationaliseren. Momenteel zijn die een drug voor de landbouwers. ‘De bazen van die bedrijven verkopen de hoop op eeuwig water. Maar de zware investeringen die de boeren maken, leveren nooit financieel profijt op. Na twee, drie jaar staat de bron droog en moet er opnieuw geboord worden. De staat moet een einde maken aan die praktijken en mag boren enkel toestaan onder strikte voorwaarden. Zo stoppen we tenminste het leegbloeden van onze bodem.’

Bij de overheid dringt het besef door dat er iets moet ondernomen worden om een nationale ramp af te wenden. Sinds vorig jaar bundelt het ministerie van Water en Milieu de krachten met dat van Landbouw. Voordien was overleg tussen beide overheidsinstanties onbestaande. ‘Zes op tien Jemenieten leeft van de landbouw’, zegt Al-Eryana. ‘Het is van cruciaal belang dat het landbouwministerie mee de lijnen uitzet, aangezien die sector meer dan negentig procent van de totale waterconsumptie op zich neemt. Ook de lokale gemeenschappen moeten in de dialoog betrokken worden. Om het tij te keren, moet een consensus bereikt worden binnen alle lagen van de samenleving. Geef lokale besturen de machtiging om de wetten te handhaven. Van de overheid kan niet verlangd worden dat ze elke boerderij controleert. Zeker niet nu het land door een diepe politieke crisis gaat.’