Dossier: 

De diepgravende gevolgen van mijnbouw in de Filipijnse Cordillera

‘We gaan door, ook al moeten we ons leven ervoor opofferen’

Op 26 en 27 april staat de Filipijnse Cordillera in rep en roer voor de jaarlijkse Cordillera dag. Een dag waarop de hoofdzakelijk inheemse bevolking van deze streek aandacht vraagt voor de vernietigende gevolgen van grootschalige mijnbouw, ontbossing, de vele schendingen van mensenrechten en moorden. Wie protesteert wordt geconfronteerd met de harde hand van overheid en leger.

  • Bart De Bock “Meestal krijg ik te horen dat ik de volgende ben die ontvoerd zal worden, als ik mijn mond niet houd.” Beverly Longid, mensenrechtenactiviste bij CPA Bart De Bock

De Cordillera-dag gaat dit jaar niet toevallig door in de afgelegen gemeente Lacub, waar niet minder dan drie verschillende mijnbedrijven ontginningsprojecten voorbereiden. De Cordillera ligt dichter bij ons bed dan we denken. Want sinds 1994 ondersteunen ngo Bevrijde Wereld en de Provincie Oost-Vlaanderen er tientallen projecten voor een betere landbouw en gezondheidszorg.

Op 24 april 1980 werd Macliing Dulag, een inheemse chef in de Cordillera, door het Filipijnse leger vermoord. Hij leidde in de jaren ’70 het verzet tegen de bouw van een megadam op de Chico-rivier. Die dam zou meer dan 100.000 mensen treffen in hun voedselvoorziening en inkomen. Door het verzet is de dam er nooit gekomen. Sindsdien is 24 april het hoogtepunt van een jaar vol acties door de Cordillera Peoples’ Alliance (CPA), een beweging van een tweehonderdtal lokale boerenorganisaties, vakbondsafdelingen, vrouwen-, en jongerengroepen die actie voert tegen plattelandsarmoede, mensenrechtenschendingen en werkloosheid. De Cordillera-dag brengt jaarlijks zo een 5000 mensen uit binnen- en buitenland bijeen voor een tweedaagse gevuld met toespraken, debatten, cultuur, maar ook feest.

Mijnbouw zonder grenzen

“De Filipijnse overheid legt deze buitenlandse bedrijven weinig in de weg. Meer dan de helft van de oppervlakte van de Cordillera is aangeduid als potentieel mijnbouwgebied.”

Eén van de grootste bedreigingen voor de bevolking is de grootschalige mijnbouw. De Cordillera is een bergstreek met een rijkdom aan goud en koper. De Filipijnse overheid beschouwt de Cordillera al decennialang als supermarkt van natuurlijke rijkdommen en laat buitenlandse mijnbouwgiganten er lustig shoppen. Ze verdrijven lokale boeren van hun gronden, en bergen worden er ontbost en afgegraven door de zogenaamde ‘open pit’-methode. De mijnbouwbedrijven gebruiken chemische stoffen die in principe opgeslagen worden in reservoirs, maar toch deels in de natuur en rivieren terechtkomen. Veel landbouwgrond rond de mijnen en langs de rivieren is hierdoor ernstig vervuild.

“De Filipijnse overheid legt deze buitenlandse bedrijven weinig in de weg”, vertelt Pascal Van Driessche, programmaverantwoordelijke voor de Filipijnen bij ngo Bevrijde Wereld. “Meer dan de helft van de oppervlakte van de Cordillera is aangeduid als potentieel mijnbouwgebied. Daarnaast zijn er belangrijke belastingvoordelen voorzien voor bedrijven, en probeert de overheid wettelijke beperkingen, zoals het verplichte overleg met lokale gemeenschappen of bepaalde wetten voor milieubescherming, af te bouwen.”

Bovendien kennen de traditionele inheemse gebruiken geen ‘grondbezit’. De lokale inwoners in de Cordillera krijgen grond ‘in bruikleen’ en moeten de grond in goede staat aan de volgende generaties doorgeven. Gesneden koek dus voor de overheid, die deze voorouderlijke grond zo gemakkelijk kan toekennen aan mijnbedrijven.

Stop The Killings

“Zelfs jaren na de feiten verdwijnt de pijn niet. Dat komt omdat geen enkele moordzaak of verdwijning ooit werd opgelost. Geen enkele moordenaar of opdrachtgever werd gestraft.”

Op dit moment zijn veel buitenlandse investeerders afwachtend. Dit heeft alles te maken met het sterk georganiseerde lokale verzet van de CPA en andere organisaties, en met internationale actiegroepen die bedrijven onder druk zetten om meer ethisch en milieubewust te handelen. In plaats van het protest ernstig te nemen, reageert de Filipijnse overheid met brute repressie, net zoals in de tijd van Macliing Dulag. De CPA wordt beschouwd als staatsgevaarlijk en staat op de officiële lijst van terroristische organisaties. Verschillende leiders van de CPA zijn de voorbije jaren vermoord of verdwenen.

Beverly Longid is mensenrechtenactiviste bij de CPA. “De lijst met slachtoffers wordt steeds langer”, vertelde Beverly twee jaar geleden aan Bevrijde Wereld. In september 2008 verdween ook James Balao, mede-oprichter van CPA. Tot op vandaag blijft hij vermist. “Zelfs jaren na de feiten verdwijnt de pijn niet”, vertelt Beverly met gebroken stem. “Dat komt omdat geen enkele moordzaak of verdwijning ooit werd opgelost. Geen enkele moordenaar of opdrachtgever werd gestraft.” Ook Beverly wordt geschaduwd door mensen van de geheime dienst: “Ik ontvang ook dreigberichten op mijn gsm en de telefoon op kantoor. Meestal krijg ik te horen dat ik de volgende ben die ontvoerd zal worden, als ik mijn mond niet houd.”

De kracht van gezamenlijke actie

“We moéten ermee doorgaan, ook als dat betekent dat we ons leven ervoor moeten opofferen.”

Dat de Cordillera-dag dit jaar doorgaat in Lacub, een afgelegen gemeente in het hart van de Cordillera, is een strategische keuze. Drie verschillende mijnbedrijven bereiden er namelijk ontginningsprojecten voor. De lokale overheid, medestanders van de mijnbedrijven, heeft getracht om Cordillera-dag op haar grondgebied te verbieden. Maar een petitie onder de bevolking heeft het pleit gewonnen. “De keuze om de Cordillera-dag in Lacub te houden is moedig én slim”, zegt Pascal Van Driessche van Bevrijde Wereld. “Het geeft de bevolking van Lacub de kans om de dreiging die hen boven het hoofd hangt bekend te maken.” “Ons werk is bovendien een eerbetoon aan alle slachtoffers van politieke moorden en verdwijningen”, vertelde Beverly Longid. “Hun werk mag niet verloren gaan. We moéten ermee doorgaan, ook als dat betekent dat we ons leven ervoor moeten opofferen.”

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.