Coolsaet: ‘De dood van Bin Laden verandert niets’

‘Zijn dood zal dan ook relatief weinig impact op het terrorisme hebben. Misschien dat er tijdelijk represailles zullen zijn van aanhangers die de moord van hun boegbeeld willen wreken. Maar naast dat zie ik weinig veranderen.’

Versplintering

‘Sinds 2004 zien we eigenlijk een versplintering van het jihadisme’, zegt Rik Coolsaet. ‘Alles gebeurt van onderuit. Lokale bewegingen en terreurgroepen komen op. Hun financiering gebeurt ook op het lokale of toch zeker beperkte niveau. Met Al Qaeda hebben de splintergroepen in theorie weinig tot niets te maken, al plegen ze soms wel aanslagen in de naam van Bin Laden of Al Qaeda.’

‘Door de fragmentarisering maakt het jihadisme zichzelf soms irrelevant voor het politieke landschap. Ze zetten zichzelf buitenspel’, vindt Coolsaet. ‘We zien dan ook dat Al Qaeda of soortgelijke groepen aan populariteit verliezen. Wanneer de groepen zich tegen burgers uit eigen land of tegen andere moslims keren, dan heeft dat zeker een negatieve impact op hun positie in de maatschappij. Daar zal de dood van Osama bin Laden niets aan veranderen.’

Symbool zonder impact

Andere experts delen de mening van Rik Coolsaet grotendeels. Dat de rol van Osama bin Laden de laatste jaren vooral symbolisch was, komt bijna unaniem naar voren. Ian Black van de Britse krant The Guardian stelt dat Bin Laden het afgelopen decennium sowieso zijn impact verloor. Maar sinds de Arabische revoluties werd de man helemaal irrelevant. De Arabische lente bracht veel nieuwe kansen, maar geen enkele in de richting van Al Qaeda, zegt de Midden-Oostenkenner.

De vrees voor wraak vanuit het Al Qaedakamp klinkt vaak wel luider dan bij Coolsaet. Zo waarschuwde Interpol, de organisatie voor internationale politiesamenwerking, voor een hoger terroristisch risico.